پيکايران و اشاعه دروغهای اينترنتی
امروز از راديو فردا با من تماس گرفتند تا درباره خبری که پيکايران منتشر کرده است، بپرسند. متن خبر را خودتان بخوانيد: شرکت مخابرات ايران از هفدهم تيرماه به طور نامحسوس اقدام به جمعآوری اطلاعات کاربران اينترنتی کرده است!
نگاهی سطحی به خبر فوق امکان دارد خواننده را دچار وحشت کند. چيزی که سازمان مخابرات ايران با انجام سياستهای نادرست خود به آن دامن زده است. اما نکتهای که در اين خبر و با نگاهی عميقتر به چشم میآید چيزی نيست جز اشاعه يک دروغ اينترنتی بزرگ! البته بهتر است بگويم اشاعه بزرگ يک دروغ اينترنتی!
اين خبر و خبرهای مشابه آن در اصطلاح Hoaxes خوانده میشوند. پيامهايی خبری که توسط يک فرد توليد میشوند و به راحتی و به توسط مسنجر و ايميل به صورت درختی اشاعه پيدا میکنند.
بگذاريد اين خبر را کالبدشکافی کنيم و به چند گاف مشخصتر آن نگاهی بياندازيم. در متن اين خبر آمده است:
از روز هفدهم تير ماه شرکت مخابرات ايران اقدام به ارسال پست الکترونيکی با موضوع: «اينترنت مجانی» برای کاربران خدمات پست الکترونيکی ياهو در ايران کرده است. هنگامی که صاحب پست الکترونيکی اقدام به باز نمودن ايميل با موضوع مزبور میکند به طور اتوماتيک و غيرقابل بازگشتی نرمافزاری با حجم 320 کيلوبايت روی کامپيوتر شخص پياده میشود .اين نرمافزار کليه مطالبی را که کاربر بر روی كامپيوتر خود -هنگام آنلاين بودن و استفاده از اينترنت- تايپ میکند را جمعآوری و هر بيست دقيقه يک بار اقدام به فرستادن آن برای اين آدرس الکترونيکی میکند:
[email protected]
شايان ذكر است که ايميل فوقالذكر با موضوع «اينترنت مجانی» نيز از همين آدرس ارسال میشود.
لذا به همهی کاربرن اکيدا توصيه میشود از باز کردن هر گونه پست الکترونيکی با موضوع اينترنت مجانی يا موضوعات مشابه از يک سو و اصولا باز کردن ايميلهای ناشناس با منشا و سرچشمهی فارسی جدا خودداری کنند.
اين شايعه تمام نشانههای يک شايعه را دارد. با توجه به بحثهای اخير درباره فيلترينگ زمان مناسبی برای انتشار آن انتخاب شده است. اما خواننده اين خبر و منتشرکننده آن با کمی دقت میتواند گافهای آن را پيدا کند:
1- اين ايميل برای کاربران ياهو ارسال میشود. يعنی برای يک سازمان علاقمند به جمعآوری اطلاعات تنها کاربران ياهو مهم هستند؟ يعنی کاربرانی که از سرويسهای پست الکترونيک ديگر استفاده میکنند، برای مخابرات مهم نيستند؟
2- نگاهی به ايميل ذکر شده يعنی
[email protected] مشکل بزرگ ديگری را آشکار میکند. اين ايميل مربوط به دامنه
www.irtelecom.com است. خودتان يک نگاهی به اين سايت بياندازيد که بنا بر گفته خودش مربوط است به يک شرکت پرتغالی به نام Instalaçُes Radioeléctricas, S.A که خدمات مخابراتی خود را برای پرتغال و کشورهای آفريقايی پرتغالیزبان عرضه میکند و هيچگونه ربطی به سازمان مخابرات ايران که آدرس سايتهايش
www.irantelecom.com و
www.irantelecom.ir است، ندارد.
حتی اگر فرض کنيم که تمام مفاد خبر مذکور درست باشد، يک محاسبه سرانگشتی درباره تعداد ايرانيان استفاده کننده از اينترنت در سال 82 - يعنی 5 ميليون نفر- نشان میدهد که حتی اگر يک ميليون نفر از اين تعداد ايميل ياهو داشته باشند و آلوده به فايل مذکور شوند چه حجم عظيمی از اطلاعات بايد در هارد سازمان مخابرات انباشته شود و بالطبع چه نيروی عظيمی برای کنکاش در آن اطلاعات لازم است!
سايت پيکايران به عنوان يک سايت خبری مثلا معتبر آيا نبايد منبع خبر خود را مشخص نمايد؟ و آيا نبايد حداقل تصويری از ايميل مربوطه را به عنوان مدرک منتشر کند؟ آيا برای اشاعه چنين خبری نبايد حتی يک بررسی نيمهکارشناسانه صورت گيرد و صحت و سقم آن بررسی شود؟
منبع>
http://sar.gardoon.net/archives/029070.php