مواد دندانپزشکی پرمصرف
1. مواد ترمیمی
مواد ترمیمی برای پر کردن حفره‌های دندانی ناشی از پوسیدگی یا آسیب استفاده می‌شوند. این مواد باید بادوام، زیست‌سازگار و مقاوم در برابر فشارهای دهانی باشند.- آمالگام دندان:
آمالگام ترکیبی از فلزاتی مانند جیوه، نقره، قلع و مس است. این ماده به دلیل دوام بالا، هزینه مناسب و مقاومت در برابر سایش، یکی از پرکاربردترین مواد ترمیمی برای دندان‌های خلفی است. با این حال، به دلیل رنگ فلزی و نگرانی‌های زیست‌محیطی، استفاده از آن در برخی کشورها کاهش یافته است. - کامپوزیت:
کامپوزیت‌های رزینی به دلیل رنگ مشابه دندان و زیبایی، برای ترمیم دندان‌های جلویی و حتی خلفی بسیار محبوب هستند. این مواد از رزین‌های پلیمری و ذرات پرکننده (مانند سیلیکا) تشکیل شده‌اند و با نور ماوراء بنفش (لایت کیور) سخت می‌شوند. انعطاف‌پذیری در تطابق رنگ و شکل‌پذیری از مزایای اصلی آن‌هاست. - گلاس آینومر:
این ماده ترکیبی از سیلیکات و فلوراید است که به دلیل آزادسازی فلوراید و کمک به پیشگیری از پوسیدگی ثانویه، در ترمیم‌های کوچک و در کودکان استفاده می‌شود. گلاس آینومر به خوبی به ساختار دندان می‌چسبد اما مقاومت کمتری نسبت به آمالگام و کامپوزیت دارد.
2. مواد بی‌حسی
بی‌حسی موضعی یکی از اجزای حیاتی در دندانپزشکی است که برای کاهش درد در طی فرآیندهای درمانی استفاده می‌شود.- لیدوکائین:
لیدوکائین پرمصرف‌ترین بی‌حس‌کننده موضعی در دندانپزشکی است که به صورت تزریقی با یا بدون اپی‌نفرین (برای افزایش مدت اثر) استفاده می‌شود. این ماده به دلیل اثربخشی بالا و عوارض جانبی کم، بسیار رایج است. - آرتیکائین:
آرتیکائین به دلیل نفوذپذیری بالا در بافت‌ها و اثربخشی سریع، به ویژه در درمان‌های پیچیده‌تر مانند جراحی‌های دهانی، محبوبیت زیادی دارد.
3. مواد ضدعفونی‌کننده و شستشو
این مواد برای کنترل عفونت و آماده‌سازی محیط دهان استفاده می‌شوند.- کلرهگزیدین:
کلرهگزیدین یک ضدعفونی‌کننده قوی است که به صورت دهان‌شویه یا ژل برای کاهش باکتری‌های دهانی و درمان بیماری‌های لثه مانند ژنژیویت استفاده می‌شود. - هیپوکلریت سدیم:
این ماده در درمان ریشه (اندودنتیکس) برای شستشوی کانال‌های ریشه و حذف باکتری‌ها به کار می‌رود. غلظت‌های مختلف (معمولاً 1-5%) بسته به نوع درمان استفاده می‌شود.
4. مواد قالب‌گیری
مواد قالب‌گیری برای ثبت دقیق شکل دندان‌ها و بافت‌های دهانی به کار می‌روند.- آلژینات:
آلژینات به دلیل هزینه کم و سهولت استفاده، یکی از پرمصرف‌ترین مواد قالب‌گیری است. این ماده برای قالب‌گیری اولیه در ساخت پروتزها یا مدل‌های تشخیصی استفاده می‌شود. - سیلیکون و پلی‌وینیل سیلوکسان (PVS):
این مواد به دلیل دقت بالا و پایداری ابعادی، برای قالب‌گیری‌های دقیق‌تر در ساخت روکش‌ها، بریج‌ها و پروتزها استفاده می‌شوند.
5. مواد باندینگ و چسب
مواد باندینگ برای اتصال مواد ترمیمی به ساختار دندان استفاده می‌شوند.- چسب‌های رزینی:
این چسب‌ها برای اتصال کامپوزیت‌ها یا سرامیک‌ها به مینای دندان و عاج استفاده می‌شوند. نسل‌های جدیدتر این چسب‌ها (مانند سیستم‌های خود اچینگ) فرآیند باندینگ را ساده‌تر کرده‌اند. - سیمان‌های دندانی:
سیمان‌هایی مانند رزین سمان، گلاس آینومر سمان و زینک فسفات برای چسباندن روکش‌ها، بریج‌ها و اینله‌ها استفاده می‌شوند.
تجهیزات دندانپزشکی پرمصرف
1. یونیت دندانپزشکی
یونیت دندانپزشکی قلب هر مطب دندانپزشکی است که شامل صندلی بیمار، سیستم نور، ابزارهای مکش و سرنگ‌های آب و هوا است. این تجهیزات برای راحتی بیمار و دسترسی دندانپزشک به ابزارهای مورد نیاز طراحی شده‌اند.2. ابزارهای دستی
ابزارهای دستی برای معاینه و درمان‌های اولیه استفاده می‌شوند.- آینه دندانپزشکی: برای مشاهده نواحی غیرقابل دسترس دهان.
- پروب دندانی: برای بررسی پوسیدگی‌ها و عمق پاکت‌های لثه.
- انبر و پنس: برای جابجایی مواد یا خارج کردن اجسام خارجی.
3. دستگاه‌های چرخشی
این دستگاه‌ها برای برش، تراش و شکل‌دهی دندان استفاده می‌شوند.- توربین‌های دندانی:
توربین‌ها با سرعت بالا برای برش سریع مینای دندان و آماده‌سازی حفره‌ها استفاده می‌شوند. - آنلگوس‌ها:
این دستگاه‌های کم‌سرعت برای پالیش کردن، تراش‌های ظریف و آماده‌سازی دندان‌ها به کار می‌روند.
4. تجهیزات تصویربرداری
تصویربرداری نقش مهمی در تشخیص دقیق مشکلات دندانی دارد.- رادیوگرافی دیجیتال:
این سیستم‌ها تصاویر دقیق‌تری نسبت به رادیوگرافی سنتی ارائه می‌دهند و به دلیل کاهش اشعه و سرعت بالا، بسیار پرمصرف هستند. - اسکنرهای داخل دهانی:
این دستگاه‌ها برای ثبت تصاویر سه‌بعدی از دندان‌ها و لثه‌ها استفاده می‌شوند و در ساخت پروتزهای دیجیتال کاربرد دارند.
5. تجهیزات استریلیزاسیون
برای جلوگیری از انتقال عفونت، تجهیزات استریلیزاسیون ضروری هستند.- اتوکلاو:
اتوکلاوها با استفاده از بخار تحت فشار، ابزارها را استریل می‌کنند و در هر مطب دندانپزشکی یافت می‌شوند. - دستگاه‌های اولتراسونیک:
این دستگاه‌ها برای تمیز کردن اولیه ابزارها قبل از استریلیزاسیون استفاده می‌شوند.
در این مقاله از محتوای سایت رازدنت کمک گرفته شده است.
