موانع و عوامل رشد تحقيقات در ايران (قسمت اول)

PhonieX

مدیر انجمن <A href="forum.majidonline.com/forums/6
هدف از انتخاب شعار "بدون پژوهش و مطالعه تصميم‌گيري نكنيم" براي هفته پژوهش و فناوري امسال پر رنگ كردن نقش پژوهش در تصميم‌گيريها اعلام شده است.

اهميت پژوهش و تحقيق در دنياي امروز به حدي است كه در ارزيابي كارنامه علمي هر كشور، ميزان ارايه مقالات تحقيقاتي و پژوهشي در محافل علمي در نظر گرفته مي‌شود. از اين رو كشورهاي صنعتي براي دستيابي به علم و صنعت حضور در پايگاههاي تحقيقاتي را برگزيدند.

در سايه انجام تحقيق و پژوهش كشورها مي‌توانند به جاي تغذيه از افكار ديگران ، خود انديشه‌سازي كنند.

در دنياي امروز اصلي‌ترين عامل در توسعه كشورها، دانايي محور شدن اقتصاد و رشد دانش فني است.


* بودجه تحقيقات
پيتر بولر استاد تاريخ علوم در دانشگاه كويينز در بلفاست، آمريكا را قوي‌ترين اقتصاد علمي در جهان معرفي مي‌كند كه بيشترين سرمايه‌گذاري را به نحو منسجم صرف علم مي‌كند و ثمر آن را مي‌چيند.

تحليل‌گران، موفقيت آمريكا را تا حد زيادي مرهون سرمايه‌گذاري بسيار عظيم براي جذب بهترين استعدادها براي كار در مجهزترين آزمايشگاهها و وضع مقررات براي حمايت از سرمايه‌گذاري در زمينه تحقيقات مي‌دانند.

براساس اعلام بنياد ملي علوم آمريكا، در سال ‪ ۲۰۰۴‬اين كشور ‪۳۰۱/۵‬ ميليارد دلار صرف تحقيق و توسعه در صنعت و دانشگاهها كرد. اين مبلغ از مجموع سرمايه‌گذاري كشورهاي انگليس، كانادا، فرانسه، آلمان، ايتاليا و ژاپن هم بيشتر است.

هرسال حدود ‪ ۱۲۰‬ميليارد دلار درجهان براي تحقيق هزينه مي‌شود كه سهم كشورهاي در حال توسعه تنها ‪ ۵‬ميليارد دلار است.

براساس آمارهاي بانك جهاني ميزان تحقيقات كشورهاي توسعه يافته ‪۲۰‬ برابر كشورهاي عقب افتاده و در حال توسعه است.

در حالي كه بودجه تحقيقاتي كشورهاي پيشرفته بيشتر از دو درصد توليد ناخالص ملي و ميانگين اين رقم در كشورهاي در حال توسعه يك درصد است، در كشور ما سهم بودجه تحقيقاتي در سال ‪ ، ۰/۸۷ ،۸۳‬درسال ‪ ۰/۶۷ ، ۸۴‬و سال ‪ ۸۵‬به ‪ ۰/۶۴‬درصد رسيد كه اين امر باعث افت پژوهش در دانشگاهها شده است.

اين در حالي است كه براساس قانون برنامه چهارم در سال ‪ ،۸۸‬سهم پژوهش علمي كشور از توليد ناخالص ملي بايد به سه درصد برسد.

در زمينه تحقيقات پزشكي سهم پژوهش و تحقيق در سبد سلامت ناچيز است. به گفته معاون تحقيقات و فناوري وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي كمتر از ده درصد منابع پژوهشي در كشورهاي در حال توسعه صرف تحقيقات پزشكي مي‌شود، و اين در حالي است كه اين كشورها ‪ ۹۰‬درصد مشكلات بهداشتي را دارند.

علاوه برآن اين بودجه ناچيز تحقيقاتي به گونه‌اي كه در چرخه توسعه و پيشرفت كشور قرار گيرد، هزينه نمي‌شود.

بر اساس اعلام وزارت علوم و تحقيقات فقط ده درصد از اعتبارات پژوهش كشور بطور هدفمند و سياست‌گذاري شده، هزينه مي‌شود.

استفاده نادرست از بودجه تحقيقاتي كشور موجب پايين آمدن ارزش افزوده تحقيقات در كشور شده است.

از طرف ديگر فقط از ‪ ۲۵‬درصد يعني يك چهارم توان متوسط تحقيقاتي كشور استفاده مي‌شود و قابليت‌هاي محققان ايراني بلااستفاده مي‌ماند.

كمبود سرمايه‌گذاري در بخش پژوهش و تحقيقات تقاضا محور، فقدان دانش بازاريابي در ميان محققان و عدم تبيين جايگاه واقعي پژوهش بين مديران ارشد دولتي و بخش خصوصي، از موانع موجود در امر تحقيق است.

با اين حال اعتبار ‪ ۱/۲۶‬درصدي توليد ناخالص ملي در بخش پژوهش و تحقيقات كشور كه قرار است در بودجه سال ‪ ۸۶‬منظور شود، مي‌تواند حيات تازه‌اي در اين حوزه بدمد.

بر اساس پيش‌بيني‌ها در سال ‪ ۱۳۸۷‬سهم تحقيقاتي كشور ‪ ۱/۸۷‬درصد توليد ناخالص داخلي كشور خواهد بود. با ادامه اين روند سهم پژوهش در سال ‪ ۱۳۸۸‬و در پايان برنامه چهارم توسعه به ‪ ۲/۵‬درصد توليد ناخالص داخلي خواهد رسيد.

(ادامه دارد)



منبع:irna.ir
 

جدیدترین ارسال ها

بالا