بیماری ام اس یا گرفتگی بافتهای گوناگون در انگلیسی با نام Encephalomyelitis Disseminata یا Multiple Sclerosis اید میشود. همچنین با نام اختصاریِ اِماِس یا MS شناخته میشود.
ام اس یک بیماری التهابی می باشد که غلافهای میلین سلولهای عصبی در مغز و نخاع آسیب میبینند. اینآسیبدیدگی باعث ایجاد اختلال در توانایی بخشهایی از سیستم عصبی که مسئول ارتباط هستند می شود و موجب به وجود آمدنِ علائم جسمی میشود.
اماس به اشکال مختلف ظاهر میشود و علائم جدید آن یا به صورت عودِ مرحلهای (به شکل برگشتی) یا در طولِ زمان (به شکل متناوب) رخ می دهد. امکان دارد در حین عود، نشانهٔ بیماری کاملا از بین برود؛ ولی با این وجود مشکلاتِ عصبیِ دائمی مخصوصا با پپیشروی بیماری در مراحلِ بعدی به صورت دائمی اتفاق میافتد.
علت اصلی بیماری ام اس مشخص نیست اما مکانیزمِ آن آسیب زدن توسط سیستم ایمنی بدن یا اختلال در سلولهای تولیدکنندهٔ غلافِ میلین است. عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی مانند عفونت از عوامل ایجاد این بیماری می باشد.
نشانه های اماس بر اساس نتایج آزمایشهای پزشکی تشخیص داده میشود. درمانهای موجود جهت بهتر شدن عملکرد بدن پس از هر حمله و جلوگیری از حملات بعدی صورت میگیرد. داروهای موجود برای درمان اماس تاثیر اندکی دارند و دارای اثرات جانبی مباشند که تحمل آن دشوار است.
دلایل بیماری
علت ایجاد بیماری اماس نامشخص است، با این وجود به نظر می آید که این بیماری بر اثر ترکیبی از عوامل محیطی مانند رژیم غذایی، عوامل آلودهکننده و ژنتیک اتفاق میافتد.تئوریها در تلاشند تا دادهها را با توضیحاتی واقع بینانه ترکیب کنند اما این مورد تاکنون به عنوان موردی قطعی ثابت نشدهاست. اگرچه تعدادی فاکتورهای ریسک محیطی وجود دارد و اینکه بعضی از آنها قابل تعدیل هستند، تحقیقات بیشتری برای تعیین اینکه حذف آنها میتواند از بیماری اماس پیشگیری کند مورد نیاز است.
گستره جغرافیایی
بیماری ام اس در افرادی که در مناطق دور از استوا زندگی میکنند بیشتر شایع می باشد، اگرچه موارد استثنایی نیز وجود دارد. علت این الگوی شیوع جغرافیایی مشخص نیست. همچنین ام اس در مناطقی که افراد شمال اروپا در آن زندگی میکنند نیز بسیار شایع است.
کاهش تماس با نور خورشید موجب کاهش تولید ویتامین دی میشود و میتواند توضیحی برای این الگو باشد.
ژنتیک
ام اس به عنوان بیماری ارثی بهشمار نمیرود، ولی این وجود تعدادی تنوع ژنتیکی بیانگر افزایش ابتلاء به اماس میباشد.
احتمال ابتلاء به اماس در میان بستگان فرد به ویژه بستگان درجه یک بیشتر است.
عوامل عفونتزا
از میکروبها شامل باکتری و ویروس و انگل به عنوان محرک بیماری ام اس (MS) یاد شده است، که بعضی تأیید شده و بعضی دارای احتمال قوی میباشند.
زمانی عوامل عفونت زا به عنوان ریسک فاکتور محسوب میشوند که حتماً فاکتورهای ژنتیکی در فرد وجود داشته باشد، آنگاه محصولات ژنهای ذکر شده و اعمال پاتوژن در بدن و همکاری این دو با هم باعث تحریک سیستم ایمنی و حملات خود ایمنی خواهد شد.
علائم بیماری ام اس
MS یک بیماری التهابی مزمن nv سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) می باشد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به ماده چرب محافظت کننده از فیبرهای عصبی در مغز و نخاع، حمله می کند.
نرخ ابتلا به آن در زنان دو برابر مردان است و آنهم بین سنین 15 تا 60 سالگی.
عواملی که شانس شما را به بیماری MS بیشتر می کند:
معمولا این علائم خود به خود در عرض چند هفته یا چند ماه ناپدید می شوند. اما اگر این نشانه ها را مشاهده کردید بلافاصله با پزشکتان در تماس باشید.
حس های عجیب و غیرعادی:از اولین نشانه های MS که ممکن است حس های عجیبی در بدنتان ایجاد کند، مانند: حسی شبیه شوک برقی وقتی که سر و یا گردنتان را حرکت می دهید، که ممکن است از ستون فقرات شروع شده و به دست ها و پاهیتان منقل شود، بی حسی، اغلب در صورت، احساس سوزن سوزن شدن، احساس سفتی و تورم، خارش شدید.
خستگی: یکی از نشانههای اولیه MS خستگی بسیار شدید می باشد. این خستگی می تواند حتی در حالت استراحت نیز ایجاد شود.
خستگی در زمان ورزش حتی به محض گرم کردن.زمانی که بدنتان گرم می شود در کنترل بخش های خاصی از بدن، مانند پا و یا ساق پای خود دچار مشکل می شوید. هنگامی که استراحت می کنید و دمای بدنتان پایین است، این علائم به احتمال زیاد از بین خواهند رفت.
مشکلات در راه رفتن: MS می تواند منجر به عدم تعادل شود، و راه رفتن را مشکل سازد.
اختلال در تمرکز فکر
افسردگی
مشکلات در مثانه و روده
سرگیجه
درد
در صورتی که یک یا چند نشانه را داشتید، پزشک ممکن است به شما آزمایش دهد. این آزمایش ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
آزمایش خون، آزمایش برای اندازه گیری سرعت سیگنال های در حال حرکت در اعصاب، ام آر آی،.
کشیدن مایع نخاعی برای بررسی مایعی که در مغز و نخاع در جریان است.
ام اس از جمله مشکلات شایع بوده که در حوزه مغز و اعصاب می باشد بیماران عزیز می توانند از خدمات مطب دکتر روشنک تیرداد متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات برای درمان و تشخیص این بیماری استفاده نمایند.
دکتر روشنک تیرداد
ام اس یک بیماری التهابی می باشد که غلافهای میلین سلولهای عصبی در مغز و نخاع آسیب میبینند. اینآسیبدیدگی باعث ایجاد اختلال در توانایی بخشهایی از سیستم عصبی که مسئول ارتباط هستند می شود و موجب به وجود آمدنِ علائم جسمی میشود.
اماس به اشکال مختلف ظاهر میشود و علائم جدید آن یا به صورت عودِ مرحلهای (به شکل برگشتی) یا در طولِ زمان (به شکل متناوب) رخ می دهد. امکان دارد در حین عود، نشانهٔ بیماری کاملا از بین برود؛ ولی با این وجود مشکلاتِ عصبیِ دائمی مخصوصا با پپیشروی بیماری در مراحلِ بعدی به صورت دائمی اتفاق میافتد.
علت اصلی بیماری ام اس مشخص نیست اما مکانیزمِ آن آسیب زدن توسط سیستم ایمنی بدن یا اختلال در سلولهای تولیدکنندهٔ غلافِ میلین است. عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی مانند عفونت از عوامل ایجاد این بیماری می باشد.
نشانه های اماس بر اساس نتایج آزمایشهای پزشکی تشخیص داده میشود. درمانهای موجود جهت بهتر شدن عملکرد بدن پس از هر حمله و جلوگیری از حملات بعدی صورت میگیرد. داروهای موجود برای درمان اماس تاثیر اندکی دارند و دارای اثرات جانبی مباشند که تحمل آن دشوار است.
دلایل بیماری
علت ایجاد بیماری اماس نامشخص است، با این وجود به نظر می آید که این بیماری بر اثر ترکیبی از عوامل محیطی مانند رژیم غذایی، عوامل آلودهکننده و ژنتیک اتفاق میافتد.تئوریها در تلاشند تا دادهها را با توضیحاتی واقع بینانه ترکیب کنند اما این مورد تاکنون به عنوان موردی قطعی ثابت نشدهاست. اگرچه تعدادی فاکتورهای ریسک محیطی وجود دارد و اینکه بعضی از آنها قابل تعدیل هستند، تحقیقات بیشتری برای تعیین اینکه حذف آنها میتواند از بیماری اماس پیشگیری کند مورد نیاز است.
گستره جغرافیایی
بیماری ام اس در افرادی که در مناطق دور از استوا زندگی میکنند بیشتر شایع می باشد، اگرچه موارد استثنایی نیز وجود دارد. علت این الگوی شیوع جغرافیایی مشخص نیست. همچنین ام اس در مناطقی که افراد شمال اروپا در آن زندگی میکنند نیز بسیار شایع است.
کاهش تماس با نور خورشید موجب کاهش تولید ویتامین دی میشود و میتواند توضیحی برای این الگو باشد.
ژنتیک
ام اس به عنوان بیماری ارثی بهشمار نمیرود، ولی این وجود تعدادی تنوع ژنتیکی بیانگر افزایش ابتلاء به اماس میباشد.
احتمال ابتلاء به اماس در میان بستگان فرد به ویژه بستگان درجه یک بیشتر است.
عوامل عفونتزا
از میکروبها شامل باکتری و ویروس و انگل به عنوان محرک بیماری ام اس (MS) یاد شده است، که بعضی تأیید شده و بعضی دارای احتمال قوی میباشند.
زمانی عوامل عفونت زا به عنوان ریسک فاکتور محسوب میشوند که حتماً فاکتورهای ژنتیکی در فرد وجود داشته باشد، آنگاه محصولات ژنهای ذکر شده و اعمال پاتوژن در بدن و همکاری این دو با هم باعث تحریک سیستم ایمنی و حملات خود ایمنی خواهد شد.
علائم بیماری ام اس
MS یک بیماری التهابی مزمن nv سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) می باشد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به ماده چرب محافظت کننده از فیبرهای عصبی در مغز و نخاع، حمله می کند.
نرخ ابتلا به آن در زنان دو برابر مردان است و آنهم بین سنین 15 تا 60 سالگی.
عواملی که شانس شما را به بیماری MS بیشتر می کند:
- سابقه خانوادگی آن یا سابقه ابتلا به سایر بیماری های مزمن
- داشتن سابقه مونونوکلئوز (مونونوکلئوز عفونی یک بیماری عفونی ویروسی است که دستگاه تنفس، کبد و دستگاه لنفاوی را درگیر می کند)
- سیگاری بودن
معمولا این علائم خود به خود در عرض چند هفته یا چند ماه ناپدید می شوند. اما اگر این نشانه ها را مشاهده کردید بلافاصله با پزشکتان در تماس باشید.
حس های عجیب و غیرعادی:از اولین نشانه های MS که ممکن است حس های عجیبی در بدنتان ایجاد کند، مانند: حسی شبیه شوک برقی وقتی که سر و یا گردنتان را حرکت می دهید، که ممکن است از ستون فقرات شروع شده و به دست ها و پاهیتان منقل شود، بی حسی، اغلب در صورت، احساس سوزن سوزن شدن، احساس سفتی و تورم، خارش شدید.
خستگی: یکی از نشانههای اولیه MS خستگی بسیار شدید می باشد. این خستگی می تواند حتی در حالت استراحت نیز ایجاد شود.
خستگی در زمان ورزش حتی به محض گرم کردن.زمانی که بدنتان گرم می شود در کنترل بخش های خاصی از بدن، مانند پا و یا ساق پای خود دچار مشکل می شوید. هنگامی که استراحت می کنید و دمای بدنتان پایین است، این علائم به احتمال زیاد از بین خواهند رفت.
مشکلات در راه رفتن: MS می تواند منجر به عدم تعادل شود، و راه رفتن را مشکل سازد.
اختلال در تمرکز فکر
افسردگی
مشکلات در مثانه و روده
سرگیجه
درد
در صورتی که یک یا چند نشانه را داشتید، پزشک ممکن است به شما آزمایش دهد. این آزمایش ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
آزمایش خون، آزمایش برای اندازه گیری سرعت سیگنال های در حال حرکت در اعصاب، ام آر آی،.
کشیدن مایع نخاعی برای بررسی مایعی که در مغز و نخاع در جریان است.
ام اس از جمله مشکلات شایع بوده که در حوزه مغز و اعصاب می باشد بیماران عزیز می توانند از خدمات مطب دکتر روشنک تیرداد متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات برای درمان و تشخیص این بیماری استفاده نمایند.
دکتر روشنک تیرداد