بی نیازی شبکه وایمکس به زیرساخت های مخابراتی پرهزینه، آن را به گزینه ای مناسب برای دسترسی به اینترنت در نواحی توسعه نیافته تبدیل کرده است.
برای متصل کردن رایانه به اینترنت، چند راه مشخص وجود دارد که معمولا عبارتند از اتصال از طریق سیم ویژه به مودم یا اینترنت کابلی، اتصال به یک شبکه وای ـ فای و نیز گزینه اتصال از طریق خطوط Dial-up که البته این آخری سرعت و کارایی چندانی ندارد.
تهیه زیرساخت های لازم برای اتصال از طریق اینترنت کابلی بسیار پر هزینه است، زیرا شرکت ها یا دولت ها باید هزینه سنگین نصب شبکه های متعدد برای رساندن کابل به واحدهای مختلف مسکونی یا اداری را متقبل شوند. همچنین فناوری DSL نیز نیاز به زیرساخت های مخابراتی خطوط تلفن ثابت دارد و همین امر سبب می شود، این فناوری بیشتر به شهرها محدود شده و بسیاری از روستاها یا نواحی بین شهری از دسترسی به اینترنت محروم باشند.
شاید اینترنتی با سرعت بالا و البته بدون نیاز به سیم که در عین حال مناطق گسترده ای را نیز تحت پوشش قرار می دهد، بتواند این مشکل را حل کند. فناوری وایمکس (WiMAX) برای حل این مشکلات وارد عرصه دیجیتال شد.
همان طور که شبکه های تلفن همراه می توانند اینترنت همراه را در اختیار مشترکان خود قرار دهند، شرکت های ارائه کننده خدمات وایمکس نیز می توانند اینترنت بی سیم را بدون نیاز به خط تلفن به مشتریان خود عرضه کنند.
یک شبکه بی سیم گسترده
وایمکس شباهت زیادی به شبکه معمولی وای ـ فای دارد، با این تفاوت که گستره پوشش آن به مراتب بیشتر است و به این ترتیب می توان از آن در مناطقی که حتی شبکه تلفنی هم وجود ندارد، استفاده کرد. یک سیستم وایمکس دارای دو بخش عمده است که عبارتند از «دکل وایمکس» و «دریافت کننده وایمکس».
دکل وایمکس (WiMAX tower) شباهت زیادی به دکل های شبکه های تلفن همراه دارد. دکل وایمکس می تواند منطقه بسیار گسترده ای را تحت پوشش خود قرار دهد. دکل وایمکس از طریق کابل به شبکه اینترنت متصل می شود یا این که با اتصال به دکلی دیگر به تبادل داده می پردازد.
دریافت کننده وایمکس مودمی ساده است که باید به آنتن ویژه ای متصل شود. در برخی مدل ها از مودم های وایمکس، این آنتن درون مودم جای گرفته است.
پوشش و سرعت وایمکس
وایمکس، ساختاری کم و بیش مشابه با شبکه های وای ـ فای معمولی دارد. در شبکه وایمکس داده ها از طریق امواج رادیویی از رایانه ای به رایانه ای دیگر منتقل می شود. همچنین برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز دیگران به این داده ها، امواج به صورت رمزگذاری شده ارسال می شود.
سرعت انتقال داده ها در شبکه های وای ـ فای کمتر از شبکه وایمکس است. با این حال اصلی ترین تفاوت میان وای ـ فای و وایمکس را باید در گستره پوشش شبکه ای آنها جست. شبکه وایمکس می تواند تا شعاع 30 کیلومتری از دکل را پوشش دهد، البته این میزان به فرکانس و نیز انرژی مورد استفاده بستگی دارد. همچنین وضع جوی و اقلیمی، وجود ساختمان های بلند و نیز عوامل دیگر می تواند سبب کاهش دامنه پوشش شبکه های وایمکس شود.
راه حلی برای کشورهای در حال توسعه
بسیاری از کشورهای در حال توسعه که از زیرساخت های مخابراتی برای دسترسی به اینترنت پرسرعت محروم هستند، به سمت شبکه وایمکس گرایش یافته و به این ترتیب امکان دسترسی ساکنان نواحی مختلف و بویژه نواحی روستایی و دورافتاده به اینترنت پرسرعت فراهم شده است.
مودم های وایمکس
مودم های ارائه شده از سوی شرکت های ارائه دهنده شبکه وایمکس به سه دسته اصلی تقسیم می شوند.
دسته اول مودم های فضای باز (Outdoor Modem) هستند. این مودم ها که معمولا قیمت بالاتری نسبت به مودم های دیگر دارند، عملکرد خوبی در دریافت امواج داشته و به همین دلیل برای مناطقی که پوشش امواج در آنها ضعیف تر است کاربردی تر خواهد بود. این مودم ها بزرگ تر از مودم های دیگر بوده و برای نصب بیرون از ساختمان طراحی شده اند و در نتیجه برای جابه جایی های مکرر مناسب نخواهند بود. همچنین برخی از این مودم ها قابلیت وای ـ فای نداشته و حتما باید به وسیله کابل به رایانه متصل شوند.
دست دوم مودم ها را مودم های داخلی (Indoor Modem) می نامند. این مودم ها قابل حمل بوده و می توان از آنها درون ساختمان نیز استفاده کرد. منبع تغذیه این مودم ها، برق شهری است. باید توجه داشت که موقعیت محل استفاده، نقش مهمی در کیفیت امواج و در نتیجه حجم داده های دریافتی دارد.
سومین دسته از مودم ها را در اصطلاح جیبی (Pocket Modem) می نامند. این مودم ها از باتری کوچکی تغذیه کرده و براحتی می توان به صورت بی سیم از آنها استفاده کرد. البته این حجم کوچک سرانجام به بهای کاهش کیفیت امواج دریافتی تمام می شود.
برای متصل کردن رایانه به اینترنت، چند راه مشخص وجود دارد که معمولا عبارتند از اتصال از طریق سیم ویژه به مودم یا اینترنت کابلی، اتصال به یک شبکه وای ـ فای و نیز گزینه اتصال از طریق خطوط Dial-up که البته این آخری سرعت و کارایی چندانی ندارد.
تهیه زیرساخت های لازم برای اتصال از طریق اینترنت کابلی بسیار پر هزینه است، زیرا شرکت ها یا دولت ها باید هزینه سنگین نصب شبکه های متعدد برای رساندن کابل به واحدهای مختلف مسکونی یا اداری را متقبل شوند. همچنین فناوری DSL نیز نیاز به زیرساخت های مخابراتی خطوط تلفن ثابت دارد و همین امر سبب می شود، این فناوری بیشتر به شهرها محدود شده و بسیاری از روستاها یا نواحی بین شهری از دسترسی به اینترنت محروم باشند.
شاید اینترنتی با سرعت بالا و البته بدون نیاز به سیم که در عین حال مناطق گسترده ای را نیز تحت پوشش قرار می دهد، بتواند این مشکل را حل کند. فناوری وایمکس (WiMAX) برای حل این مشکلات وارد عرصه دیجیتال شد.
همان طور که شبکه های تلفن همراه می توانند اینترنت همراه را در اختیار مشترکان خود قرار دهند، شرکت های ارائه کننده خدمات وایمکس نیز می توانند اینترنت بی سیم را بدون نیاز به خط تلفن به مشتریان خود عرضه کنند.
یک شبکه بی سیم گسترده
وایمکس شباهت زیادی به شبکه معمولی وای ـ فای دارد، با این تفاوت که گستره پوشش آن به مراتب بیشتر است و به این ترتیب می توان از آن در مناطقی که حتی شبکه تلفنی هم وجود ندارد، استفاده کرد. یک سیستم وایمکس دارای دو بخش عمده است که عبارتند از «دکل وایمکس» و «دریافت کننده وایمکس».
دکل وایمکس (WiMAX tower) شباهت زیادی به دکل های شبکه های تلفن همراه دارد. دکل وایمکس می تواند منطقه بسیار گسترده ای را تحت پوشش خود قرار دهد. دکل وایمکس از طریق کابل به شبکه اینترنت متصل می شود یا این که با اتصال به دکلی دیگر به تبادل داده می پردازد.
دریافت کننده وایمکس مودمی ساده است که باید به آنتن ویژه ای متصل شود. در برخی مدل ها از مودم های وایمکس، این آنتن درون مودم جای گرفته است.
پوشش و سرعت وایمکس
وایمکس، ساختاری کم و بیش مشابه با شبکه های وای ـ فای معمولی دارد. در شبکه وایمکس داده ها از طریق امواج رادیویی از رایانه ای به رایانه ای دیگر منتقل می شود. همچنین برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز دیگران به این داده ها، امواج به صورت رمزگذاری شده ارسال می شود.
راه حلی برای کشورهای در حال توسعه
بسیاری از کشورهای در حال توسعه که از زیرساخت های مخابراتی برای دسترسی به اینترنت پرسرعت محروم هستند، به سمت شبکه وایمکس گرایش یافته و به این ترتیب امکان دسترسی ساکنان نواحی مختلف و بویژه نواحی روستایی و دورافتاده به اینترنت پرسرعت فراهم شده است.
مودم های وایمکس
مودم های ارائه شده از سوی شرکت های ارائه دهنده شبکه وایمکس به سه دسته اصلی تقسیم می شوند.
دسته اول مودم های فضای باز (Outdoor Modem) هستند. این مودم ها که معمولا قیمت بالاتری نسبت به مودم های دیگر دارند، عملکرد خوبی در دریافت امواج داشته و به همین دلیل برای مناطقی که پوشش امواج در آنها ضعیف تر است کاربردی تر خواهد بود. این مودم ها بزرگ تر از مودم های دیگر بوده و برای نصب بیرون از ساختمان طراحی شده اند و در نتیجه برای جابه جایی های مکرر مناسب نخواهند بود. همچنین برخی از این مودم ها قابلیت وای ـ فای نداشته و حتما باید به وسیله کابل به رایانه متصل شوند.
