سرعت اجرای بالا، سهولت نصب و قیمت پایینتر نسبت به قابهای خمشی از محاسن بادبندها یا سیستمهای قاب مهاربندی شده به حساب میآید. به دلیل سهولت نسبی و کاهش هزینهها، در موارد زیادی اجرای این سیستم توسط افراد غیر متخصص انجام شده و مشاهدات حاکی از عدم رعایت نکات فنی از طرف مجریان و نیز ناظرین محترم در کنترل ضوابط فنی است. در ادامه مراحل اجرای بادبند در اسکلت فلزی را بررسی میکنیم.
- جهت نصب مهاربندها ابتدا صفحات اتصال در آکس تیر و ستونها قرار گرفته و با جوش گوشه به آنها متصل میشود.
- در اجرای بادبندها (مهاربندها) در سازههای فلزی، رعایت اصول دقیق نصب و کیفیت مصالح مصرفی اهمیت بالایی دارد. یکی از نکات اساسی، نصب صفحات اتصال بادبندها دقیقاً در آکس تیر و ستون است. انحراف هرچند جزئی از آکس، با توجه به نیروهای بالای مهاربند، میتواند باعث ایجاد پیچش در ستونهاو تضعیف عملکرد کلی سازه شود. همچنین صفحات اتصال باید کاملاً همراستا با تیر و ستون نصب شوند. در غیر این صورت، احتمال پیچش صفحات و اختلال در عملیات جوشکاری به وجود میآید که ممکن است اتصال مناسب و ایمن بادبند به تیر فراهم نشود.
مراحل نصب و نکات اجرایی
پس از آمادهسازی محل اتصال:
- اعضای مهاربند معمولاً از پروفیلهای دوبل نبشی یا ناودانی انتخاب شده و در طولهای مورد نیاز برش میخورند.
- قطعات مهاربند با خالجوش در محل تثبیت میشوند تا پیش از جوش نهایی، موقعیت و تراز آنها کنترل شود.
- در مرحله نهایی، جوشکاری کامل و اصولی با رعایت ضوابط فنی اجرا میشود.
هشدار: استفاده از پروفیلهای مستعمل، زنگزده یا وصلهکاری شده – که بعضاً از ساختمانهای تخریبشده تهیه میشوند – یکی از خطاهای رایج در کارگاههای غیراستاندارد است که باید از آن بهطور جدی پرهیز کرد.
نکات مهم در استفاده از ناودانیها
- لبههای ناودانی در مواردی دچار تورق و پوستهپوسته شدن هستند، که میتواند محل تمرکز تنش و ضعف جوش شود. بنابراین، بازرسی دقیق لبهها پیش از نصب الزامی است.
- برای افزایش ضریب اطمینان جوش، میتوان ناودانیها را بهصورت دوبل پشتبهپشت مونتاژ کرد. این روش با وجود آنکه هزینهبرتر است، باعث افزایش ضخامت مقطع، بهبود شرایط جوشکاری و تامین الزامات لاغری میشود.
اجرای اتصالات در کارخانه
به منظور افزایش کیفیت و سرعت اجرا، امکان نصب صفحات اتصال روی ستونها در کارخانه وجود دارد. در این حالت، در محل پروژه صرفاً عملیات پیچکردن انجام میشود که هم از نظر اجرایی سریعتر است و هم خطاهای جوشکاری را کاهش میدهد.
اجرای بادبند در ساختمانهای یک یا دو طبقه
▪ ساختمان یک طبقه:
در سازههای یک طبقه، معمولاً از بادبندهای همگرا یا واگرا با شکلپذیری محدود استفاده میشود. این نوع سیستمها به دلیل سادگی طراحی، سهولت اجرا و هزینه کمتر، گزینهای مناسب برای پروژههای کوچک بهشمار میروند. طراحی این بادبندها باید مطابق با نظر مهندس سازه و بر اساس آییننامههای لرزهای صورت گیرد.
▪ ساختمان دو طبقه:
در ساختمانهای دو طبقه نیز نقش مهاربندها در تحمل بارهای جانبی بسیار مهم است. بادبندهای فولادی همگرا یا واگرا معمولاً در چهار جهت اصلی ساختمان (شمال، جنوب، شرق و غرب) اجرا میشوند. این مهاربندها علاوه بر تأمین سختی سازه، شکلپذیری کافی برای مقابله با زلزله را نیز دارند و میتوانند بهخوبی نیروهای جانبی وارد بر سازه را به شالوده منتقل کنند.
بادبند اسکلت فلزی
- در اجرای بادبندها (مهاربندها) در سازههای فلزی، رعایت اصول دقیق نصب و کیفیت مصالح مصرفی اهمیت بالایی دارد. یکی از نکات اساسی، نصب صفحات اتصال بادبندها دقیقاً در آکس تیر و ستون است. انحراف هرچند جزئی از آکس، با توجه به نیروهای بالای مهاربند، میتواند باعث ایجاد پیچش در ستونهاو تضعیف عملکرد کلی سازه شود. همچنین صفحات اتصال باید کاملاً همراستا با تیر و ستون نصب شوند. در غیر این صورت، احتمال پیچش صفحات و اختلال در عملیات جوشکاری به وجود میآید که ممکن است اتصال مناسب و ایمن بادبند به تیر فراهم نشود.