gitlabirani
New Member
در حالی که جهان با بحران انرژی، تغییرات اقلیمی و نیاز به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای روبه‌روست، کشورهای در حال توسعه نیز گام‌های بلندپروازانه‌ای برای آینده‌ای پایدار برمی‌دارند. یکی از بارزترین نمونه‌ها، پروژه عظیم نیروگاه خورشیدی نور (Noor) در کشور مراکش است. این نیروگاه نه تنها از نظر وسعت، بلکه از نظر فناوری و اهمیت راهبردی در سطح جهانی مورد توجه است.
منبع: سایت و مجله صنعتی، خبری - ابرار صنعتی
مکان‌یابی و موقعیت جغرافیایی
نیروگاه خورشیدی نور در نزدیکی شهر ورزازات (Ouarzazate) در جنوب مراکش واقع شده است؛ منطقه‌ای کویری با تابش آفتاب بسیار بالا و زمین‌های وسیع. این ناحیه از نظر میزان تابش خورشیدی یکی از بهترین نقاط آفریقا محسوب می‌شود و بستر مناسبی برای توسعه انرژی خورشیدی فراهم می‌کند.ساختار و مراحل پروژه نور
پروژه نور به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مجتمع‌های انرژی خورشیدی جهان، در چندین فاز ساخته شده است:- Noor I: با ظرفیت 160 مگاوات، بهره‌برداری از سال 2016. فناوری مورد استفاده: CSP (تمرکز نور خورشید با آینه)
- Noor II: ظرفیت 200 مگاوات. فناوری CSP با بهبود راندمان
- Noor III: ظرفیت 150 مگاوات. استفاده از فناوری برج خورشیدی (Solar Tower)
- Noor IV: استفاده از فناوری PV (فوتوولتائیک) برای تولید برق مستقیم از نور خورشید
فناوری‌های به‌کار رفته
نیروگاه نور ترکیبی از دو فناوری کلیدی را به‌کار گرفته است:- CSP – Concentrated Solar Power: با استفاده از آینه‌های سهموی یا برج‌های خورشیدی، نور خورشید را به نقطه‌ای متمرکز کرده و حرارت تولید می‌شود. این حرارت یک سیال (مانند روغن حرارتی) را گرم کرده و برای تولید بخار و سپس برق استفاده می‌شود. مزیت این روش امکان ذخیره‌سازی گرما برای تولید برق در شب است.
- PV – Photovoltaic: تبدیل مستقیم نور خورشید به برق با استفاده از پنل‌های خورشیدی که در فاز Noor IV پیاده‌سازی شده است.
ظرفیت کلی و تولید انرژی
ظرفیت کلی پروژه نور پس از تکمیل تمام فازها، حدود 580 مگاوات خواهد بود که انرژی مورد نیاز برای تأمین برق بیش از یک میلیون خانوار را فراهم می‌کند. این نیروگاه به کاهش بیش از 760 هزار تن گاز دی‌اکسید کربن در سال کمک می‌کند.مزایای استراتژیک نیروگاه نور
- امنیت انرژی: کاهش وابستگی مراکش به واردات سوخت‌های فسیلی
- توسعه پایدار: ایجاد اشتغال محلی، آموزش نیروی انسانی و توسعه زیرساخت‌ها
- صادرات انرژی: مراکش می‌تواند به صادرکننده برق تجدیدپذیر به اروپا تبدیل شود
- مدیریت پیک مصرف: به دلیل توانایی ذخیره‌سازی حرارتی، برق می‌تواند در ساعات شب نیز تأمین شود
چالش‌ها و محدودیت‌ها
با وجود موفقیت‌های پروژه نور، چالش‌هایی نیز وجود دارد:- هزینه اولیه بالا: ساخت CSP نیاز به سرمایه‌گذاری سنگین دارد
- نیاز به نگهداری پیچیده: تمیز کردن آینه‌ها در شرایط کویری و عملکرد بهینه سیستم‌ها
- نیاز به تأمین آب: برای خنک‌سازی در CSP، که در مناطق خشک چالش‌برانگیز است
همکاری‌های بین‌المللی
پروژه نور با همکاری مالی و فنی چندین نهاد بین‌المللی راه‌اندازی شده است از جمله:- بانک جهانی
- بانک توسعه آفریقا
- آژانس توسعه آلمان (GIZ)
- شرکت ACWA Power عربستان
- نهاد سرمایه‌گذاری MASEN مراکش
جایگاه نور در نقشه انرژی آینده
مراکش در تلاش است تا تا سال 2030، بیش از 52 درصد از برق خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین کند. پروژه نور بخش حیاتی این استراتژی ملی است و الگویی الهام‌بخش برای دیگر کشورهای آفریقایی و در حال توسعه محسوب می‌شود. با افزایش تغییرات اقلیمی، این قبیل پروژه‌ها نقش کلیدی در پایداری زیست‌محیطی ایفا می‌کنند.تصاویر نمادین
- برج خورشیدی Noor III با سطحی از آینه‌های سهموی
- تصاویر ماهواره‌ای از گستردگی نور در صحرای مراکش
- شب‌نمای پروژه با سیستم ذخیره‌سازی حرارتی فعال
منبع: سایت و مجله صنعتی، خبری - ابرار صنعتی
