رنگ پنتون چیست و چرا در چاپ تفاوت ایجاد می شود؟

[gamutprint]

رنگ پنتون چیست؟​

رنگ پنتون رنگ خاصی نیست! پنتون مجموعه رنگ‌هایی هست که شرکت پنتون برای سهولت و کاهش خطای رنگ در چاپ تهیه کرده است. همانطور که گفته شد لارنس هربت در سال ۱۹۶۳ متوجه این موضوع شد که خروجی رنگ چاپ شده با رنگی که در نرم افزار طراحی می شود یعنی RGB متفاوت است. با توجه به مشکلات پیش آمده او سیستمی به نام سیستم تطبیق پنتون PMS را جهت کاهش این مشکلات طراحی کرد.

چرا پنتون به معروفیت رسیده است؟
سیستم تطبیق رنگ پنتون به طور معمول یک سیستم تولید رنگ استاندارد است. با استانداردسازی رنگ‌ها، تولیدکنندگان در سراسر جهان با استفاده از یک مرجع رنگ پنتون از تطابق رنگ‌های مد نظر مطمئن می‌شوند. شاید برایتان جالب باشد بدانید که حتی PMS در قوانین دولتی و استانداردهای نظامی جهت توصیف رنگ پرچم ها، مهر و موم مدارک و … نیز کاربرد دارد.​

هربرت یک دفترچه کامل از ۲ هزار و ۸۶۸ رنگ جمع آوری کرد تا طراح و گرافیست ها بتوانند از آن استفاده کنند. این دفترچه پنتون، مجموعه رنگها با کد رنگ های مشخص شده از یکدیگر متمایز شده است. و روی هر رنگ درصدهای رنگ CMYK آن مشخص است. این دفترچه زبان مشترک مشتری و چاپخانه است البته چابخانه‌های داخل ایران به این زبان آشنا نیستند! به عنوان مثال مشتری لوگوی خود را با پنتون رنگ ۳۲۰c و متن خود را با کد ۲۱۰c سفارش می دهد و چاپخانه موظف است با توجه به دفترچه پنتون سفارش مشتری را چاپ کند.

راز و رمز رنگ پنجم
اگر با چاپ آشنا باشید و از سیستم چاپ رنگ پنجم استفاده کرده باشید میدانید که رنگ پنجم از رنگهایی همچون طلایی، نقره‌ای، فیروزه‌ای و .. تشکیل شده است. و برای چاپ اپراتوز باید رنگ پنجم را تهیه کند. البته این رنگ پنجم به ۲ روش صورت می‌گیرد:

1. به صورت آماده خریداری می‌شود ( بنام مرکب پنتون)
2. اپراتور چاپ با ترکیب درصدهای مختلف از رنگ‌های CMYK تلاش میکند رنگ مورد نظر شما را بسازد. البته این روش درصد خطای چاپ ۴ رنگ را کاهش می‌دهد و در اکثر مواقع هزینه چاپ را نیز کاهش می‌دهد.

پنتون به مشتریانش توصیه می کند که کاتالوگ های رنگی PMS را هر ساله خریداری شود چون مرکب های چاپ شده روی این کاتالوگ‌ها با گذشت زمان به زردی متمایل می شوند. همچنین دلیل این تغییر رنگ می تواند استفاده از کاغذ مات، کوتد وآن کوتد باشد.​

​

سیستم انطباق رنگ پنتون(PMS)​

در سال ۱۹۶۳، لارنس هربرت،متوجه شد بین رنگی که طراحی می شود تا آنچه که در نهایت چاپ می شود تفاوت وجود دارد و این موضوع برای بسیاری از طراحان و صنایع چاپ تبدیل به مسئله شده بود. هربرت معتقد بود که طیف رنگی از دید افراد مختلف می تواند متفاوت باشد و این تفاوت دید است که مشکلات را به وجود آورده، در نتیجه سیستمی به نام سیستم انطباق پنتون(PMS) طراحی کرد.​

​

دفترچه پنتون معروف و رویایی​

هربرت یک دفترچه جامع از ۲،۸۶۸ رنگ جمع آوری کرد، تا طراحان و گرافیست ها از این دفترچه به عنوان مرجع رنگی استفاده کنند. این دفترچه تحت عنوان دفترچه پنتون مجموعه ی رنگ ها را با کد مشخص از یکدیگر منفک می کرد و در هر کد درصد استفاده از هرکدام از رنگ های CMYK مشخص شده بود؛ این دفترچه زبان مشترکی بین مشتری و چاپخانه به وجود آورده بود. امروزه در هرچاپخانه ای دفترچه پنتون مورد استفاده قرار می گیرد و استفاده از این دفترچه استاندارد رنگ(پنتون) اختلافات را به حداقل رسانده است.

برای مثال؛ مشتری طرح خود را با رنگ( ۲۱۹c) و نام شرکت را با کد(۱۰۲c) سفارش می دهد و چاپخانه با توجه به دفترچه پنتون سفارش مشتری را چاپ می کند. در طراحی و چاپ سررسید هم از سیستم رنگ پنتون استفاده می شود. در برگه هایی که برای تبلیغات در یک سالنامه استفاده می شود برای تطبیق رنگ با رنگ دلخواه مشتری باسد از رنگ پنتون استفاده نمود تا مشتریان هنگام خرید سررسید با خیالی آسوده اعتماد نمایند.

مرکب پنتون محدوده چاپ پذیری را افزایش می دهد!​

دامنه سیستم رنگی RGB از دامنه رنگی دید انسان (Gamut) محدود تر است و به همین ترتیب دامنه سیستم رنگی CMYK از دامنه رنگی RGBنیز محدودتر است.این مطلب به این معناست که همه رنگ هایی که توسط انسان دیده می شوند قابلیت چاپ پذیری ندارند؛ در این میان مرکب های پنتون برای افزایش دامنه چاپ پذیری و ایجاد دیگر رنگ های موجود در طبیعت به کمک چاپ آمده اند. به عبارت دیگر ما با به کار گیری مرکب های پنتون محدوده رنگی را در چاپ افزایش می دهیم.

رنگ پنتون/ساختگی یا SPOT چیست؟​

چنانچه در طراحی ها رنگ پنجمی استفاده شده باشد(رنگ پنجم رنگی است که از ترکیب چهار رنگ CMYK ساخته نمی شود؛ مانند؛ رنگ طلایی، نقره ای، فیروزه ای و….؛ ) به منظور چاپ این بخش ها می بایست مرکب این رنگ پنجم تهیه گردد، که تهیه رنگ پنجم به دو روش انجام می گیرد، یا به صورت آماده خریداری می شود(تحت عنوان مرکب پنتون) و یا اپراتور چاپ در چاپخانه با ترکیب درصدهای مختلف از رنگ های CMYK تلاش می کند رنگ مورد نظر را بسازد که به همین دلیل استفاده از این نوع رنگ در طراحی ها هزینه مازادی را بر مشتری تحمیل می کند.

یکی از دلایلی که در کشور عزیزمان اکثر چاپخانه ها به جای رنگ پنتون از رنگ های ساختگی استفاده می شود، کمبود مرکب های اورجینال پنتون به دلایل تحریم و … می باشد. رنگ های پنتون موجود در کشور که رایج ترین آنها طلایی و نقره ای است که قیمت بالایی دارد و هزینه چاپ افزایش چشمگیری پیدا میکند.

در پایان اگر رنگ در محصول چاپی شما نقش بزرگی ایفا میکند و چاپ چهار رنگ از درخشندگی و جذابیت محصول شما می کاهد حتما به سراغ رنگ های ساختگی یا پنتون بروید زیرا جذابیت زیادی به محصول چاپی شما میدهد. تفاوت مركب پنتون با مركب ساختگي چه چيزي هست ؟ رنگ تركيبيمركب ساختگي همانطور كه از نامش پيداست و در عكس بالا نيز مشاهده مي فرمائيد از مخلوط دستي 4 مركب يا كمتر، رنگ كليدي بدست مي آيد و وابستگي متعددي به توجه و مهارت اپراتور داراست و در بيشتر موردها در مواقعي كاربرد دارد كه شما يك مثال رنگ فيزيكي چاپ شده در دست داريد و دقيقا مشابه آن رنگ را براي چاپ دوباره مي‌خواهيد .

ساختن رنگ پنتون
رنگ پنتون يا اين كه ساختگي مركب هاي پنتون در مقايسه با مركب هاي تركيبي و ساختگي برتري هاي بيشتري دارااست زيرا هر شركت ايجاد كننده كه داراي اسم و رسم ترين آنان خويش پنتون مي باشد، دفترچه طيف هاي گوناگون رنگ هاي توليديشان كه هر رنگ كد ويژه و انحصاري وابسته به خودش را دارااست در اختيار متخصصان حوزه چاپ و پباده سازي قرار مي دهند كه زين پس مشتري رنگ سازماني يا انتخابي خودش را فقط با اعلام يك كد در اختيار داشته باشد و نگران تغيير رنگ در دفعات چاپ هاي گوناگون نباشد .
مطلب مرتبط: چاپ دیجیتال چیست و چه فوایدی دارد؟