تدوین چیست؟ تدوینگر کیست؟
سلام . يه سوال مفيد :
تعريف يك تدوينگر خوب و يا حرفه اي چيست ؟ و يا به عبارتي يك تدوينگر چه كارهايي رو بايد بتونه انجام بده كه بشه بهش گفت حرفه اي هست يا كارش خوبه ؟
با تشكر
:razz:
سلام
برای اینکه بگیم یه تدوینگر خوب و حرفه ای کیه و چه کار هایی رو باید انجام بده معیار مشخصی وجود نداره. نمیشه با مثلا پرسیدن چندتا سوال و ... به این امر پی برد. بهترین راه اینه که اول بدونیم تدوین چیه. بعد از اون با دیدن سوابق کاری شخص میشه فهمید که اون تدوینگر خوبیه یا نه. هرچند به اعتقاد من همه چیز بسته به ماده خامیه که در اختیار تدوینگر قرار میدن( باور کنید گاهی اوقات راشی که به دستم رسیده اگه به خود ایزنشتاین هم میدادن کاری از دستش بر نمیومد
). در نتیجه تدوینگر حرفه ای کسیه که ندید کارو قبول نمیکنه. پس اگر به کسی پیشنهاد تدوین دادی و درجا قبول کرد، به نظر من کارو بهش نده.
خب، از این حرفا که بگذریم میرسیم به اینکه تدوین یعنی چی؟
فرانسوی ها به تدوین میگن مونتاژ (Montage). که به معنای: برپا کردن، نصب کردن، متصل کردن، سرهم کردن و روی هم سوار کردنه.
در انگلیسی برای معادل مونتاژ از ادیتینگ استفاده میشه و در فارسی معادل هر دو اونها تدوین استفاده میشه. (هرچند که نه ادیتینگ معادل مناسب و گویایی برای مونتاژ به حساب میاد و نه تدوین برای هردوی اونها، که توضیحش از حوصله بحث خارجه)
همچنین واژه فرانسوی مونتور رو در انگلیسی معادل ادیتور براش استفاده میشه و در فارسی هم به جای هردوی اونها تدوینگر به کار میره.
یکی از دلایل رواج اصطلاح صنعتی مونتاژ در سینما اینه که شباهت زیادی بین کار یه مونتور فیلم با یه طراح ماشین یا یه مهندس مکانیک وجود داره. هر دوی اونها قطعات و اجزایی که به منظور انجام کار یا کارکردی خاص طراحی شده رو جوری روی هم سوار و متصل میکنن که منجر به ایجاد دستگاه یا مکانیسم ویژه با کارکرد و ساختار معین میشه.
در این مورد تا دلتون بخواد میشه بحث کرد. مثلا اولین بار چه کسی این اصطلاح رو به کار برد؟ و یا اینکه چرا معادل انگلیسی یا فارسی مونتاژ معادل های دقیقی برای این واژه نیستن؟ یا مثلا فرق مونتاژ تو هالیوود با انگلستان چیه؟ و...
اما مونتاژ کدوم مرحله از فرآیند تولید فیلمه؟
در اولین نگاه به نظر میرسه که مونتاژ اتفاقیه که در پس تولید رخ میده. ولی دقیقا اینطور نیست. به عبارتی میشه گفت که مونتاژ از ابتدای نگارش فیلمنامه حضور داره و در مرحله پس تولید، وقتی تصاویر فیلمبرداری شده رو به تدوینگر میسپارن، رسما اعلام وجود میکنه.
فیلمنامه نوشته میشه : فیلمنامه میزانسن رو مشخص میکنه : بر اساس میزانسن دکوپاژ انجام میشه و فیلمنامه تقطیع و فیلمبرداری میشه : این قطعات مونتاژ میشن و محصول نهایی تولید میشه.
از ابتدایی که فیلمنامه در حال نگارشه، اجزایی حول محور داستان یا موضوع در حال جمع شدن و اتصال به هم هستن تا ساختار معینی برای روایت ایجاد بشه. بعد از اون این اجزا تبدیل به نماهایی میشن که تک تک فیلمبرداری شده و در مرحله تدوین دوباره به هم متصل میشن.
تدوین یکی از مهمترین و در عین حال پیچیده ترین مراحل تولید فیلمه. پیچیدگی و اهمیت تدوین به خاطر اینه که هم جنبه های ظریف و دقیق هنری ترکیب تصاویر و صداهای فیلم رو شامل میشه و هم جنیه های متنوع فنی.
فرآیند تدوین که به طور کلی مرحله گسترده پس تولید رو شامل میشه، معمولا بعد از اتمام فیلمبرداری و گاها همزمان با اون شروع میشه. تدوین شامل: گزینش، سرهم کردن و نظم بخشیدن به نماهای فیلمبرداری شده و صداهای مربوط به اونها، به منظور خلق ساختار، ایجاد پیوستگی و تداوم بین نماها و تعیین روال دلخواه نمایش اونها، مطابق داستان یا موضوع فیلمه.این کار پر زحمت و دقیق به عهده متخصصیه که به اون ادیتور فیلم( در فارسی تدوینگر و در فرانسه مونتور) میگن.
به طور ساده و خلاصه، تدوینگر کارش رو در سه مرحله اصلی انجام میده:
1- گزینش و اتصال بهترین برداشت از هر نما : Selection shot : بهترین برداشت از هر نمای فیلم رو جدا میکنه و این نماها رو به ترتیب داستان یا موضوع فیلم سرهم میکنه. اگر هم نیاز بود صدا و تصویر رو با هم سینک میکنه.
2- تدوین اولیه : Rough cut : با بریدن زیادی هر نما نقاط تقریبی برش رو مشخص میکنه، به عبارتی دیگه طول تقریبی نماها رو مشخص میکنه. برای دستیابی به تداوم و انطباق نسبی نماها و اینکه مثلا دو نمای پشت سر هم به چه صورت( برش، فید، دیزالو و...) به هم پیوند بخورن؛ اندیشه و برنامه ریزی میکنه.اینجا است که ترتیب تدوینی و و نوع جلوه اپتیکی و ... هر نما رو تعیین و تثبیت میکنه.
3- تدوین نهایی : Fine cut : تدوینگر با حذف کوچکترین قطعه اضافی از فیلم( حتی در حد یک فریم) و تعیین نقاط دقیق برش، طول هر نما رو به اندازه ی مطلوب برای خلق ریتم و نحوه پیوند به نماهای دیگه، قطعی و مشخص میکنه و نهایتا انطباق، تداوم یا پیوستگی کاملی بین نماها به وجود میاره. به ترتیبی که به یه ریتم و ساختار دلخواه برسه و همچنین به تاثیرات عاطفی یا دراماتیک مطلوب در صحنه ها و فصل ها دست پیدا کنه.
البته طی این مراحل، نظرات کارگردان باید مورد توجه قرار بگیره و نهایتا تصمیم هردو اونها( کارگردان و تدوینگر) تو تدوین اعمال میشه.
وقتی هم که تدوین همه نماها به همراه صداشون تموم شد و کارگردان یا تهیه کننده، کار رو تایید کرد، نوبت به صداگزاری کامل میرسه.( جلوه های صوتی، موسیقی و ...) و در انتهای این مرحله تدوین فیلم تموم میشه و ...
البته گاهی اوقات توی فیلم های بلند سینمایی و یا سریال های تلویزیونی، به دلیل حجم کار و سنگینیش برای یه نفر، کار به صورت گروهی انجام میشه. به طور مثال: یه نفر میشه تدوینگر اصلی و بقیه به عنوان دستیار. و یا یه نفر تدوینگر صدا و یه نفر تدوینگر تصویر و ...
در آخر هم اینکه تدوینگر باید یه کارگردان بالقوه باشه. همونطور که یه کارگردان هم باید یه تدوینگر بالقوه باشه.
امیدوارم این توضیحات بدردت بخوره