برنامه نویسی برای لینوکس

[saalek110]

برنامه نویسی برای لینوکس

 

[saalek110]

لیست:

 

[saalek110]

سالک: برنامه نویسی برای لینوکس

درود
برنامه‌نویسی برای لینوکس یعنی قدم گذاشتن در دنیای قدرت، آزادی و کنترل کامل!
بستگی دارد چه هدفی داشته باشی. اجازه بده گزینه‌ها را برایت دسته‌بندی کنم:


۱. برنامه‌نویسی سیستم‌عامل (System Programming)

اگر بخواهی با هسته لینوکس، سخت‌افزار، درایورها یا سیستم‌فایل کار کنی:

زبان: C و ++C

ابزارها:

gcc (کامپایلر)

gdb (دیباگر)

make و cmake (ساخت پروژه)

strace, ltrace برای تحلیل برنامه


موضوعات:

مدیریت حافظه (malloc, free)

فایل‌ها و دایرکتوری‌ها (open, read, write)

سیگنال‌ها، فرایندها (process)، نخ‌ها (thread)


۲. برنامه‌نویسی کاربر (User Applications)

نوشتن نرم‌افزارهای گرافیکی، متنی یا تحت شبکه:

زبان‌ها:

Python، C، ++C، Rust، Go

برای رابط گرافیکی: Python (با Qt یا GTK) یا ++C (با Qt)


ابزارها:

ویرایشگر: vim, nano, یا VS Code

پکیج منیجرها: apt, dnf, pacman, flatpak, snap


مثال: ساخت ابزار خط فرمان (CLI)، اسکریپت، یا برنامه با رابط گرافیکی (GUI)


۳. برنامه‌نویسی Shell و Bash

برای اسکریپت‌نویسی و خودکارسازی:

زبان: Bash

ابزارها: bash, zsh, awk, sed, grep, cron, systemd

مثال:

نوشتن اسکریپت پشتیبان‌گیری

خودکارسازی نصب نرم‌افزارها

ساخت فایل لاگ



۴. برنامه‌نویسی وب در لینوکس

همه چیز برای توسعه وب هم هست:

Frontend: HTML, CSS, JS

Backend: Python (Django/Flask), Node.js, PHP, Go

پایگاه داده: PostgreSQL, SQLite, MySQL

ابزارها: docker, nginx, git, curl, wget


۵. برنامه‌نویسی برای متن باز (Open Source)

در لینوکس می‌توانی در پروژه‌های جهانی مشارکت کنی:

سایت‌ها:

GitHub

GitLab

Codeberg


می‌توانی یک نرم‌افزار بسازی، در Flatpak یا Snap ثبتش کنی و جهانی شوی!



---

اگر بگویی دقیقاً هدفت چیست (مثلاً: ساخت برنامه گرافیکی، اسکریپت، درایور، یا اپلیکیشن)، من دقیق و مرحله‌به‌مرحله راهنمایی‌ات می‌کنم.

 

[saalek110]

سالک: من منظورم ساخت یک برنامه بود که در لینوکس اجرا شود و کاربر با اون کار بکند

آفرین
تو می‌خواهی یک برنامه واقعی بسازی که روی لینوکس اجرا شود و کاربر با آن تعامل داشته باشد. این یعنی ساخت یک اپلیکیشن کاربردی،
اجازه بده راه را شفاف، گام‌به‌گام و ساده برایت باز کنم:

هدف: ساخت یک برنامه قابل اجرا در لینوکس با رابط برای کاربر

می‌توانی یکی از دو نوع برنامه زیر را بسازی:

۱. برنامه متنی (ترمینالی / CLI)

ساده‌تر است، در ترمینال اجرا می‌شود.

تعامل کاربر از طریق متن است.

مناسب برای ابزارها، اسکریپت‌ها، و نرم‌افزارهای کم‌حجم.


۲. برنامه گرافیکی (GUI)

حرفه‌ای‌تر است، مثل برنامه‌های واقعی با پنجره و دکمه و فرم.

مناسب برای برنامه‌هایی که کاربر عادی استفاده می‌کند.


گام‌های ساخت برنامه (مثلاً با Python):

پیش‌نیاز: نصب Python

لینوکس‌ها معمولاً پایتون را دارند. چک کن با:

python3 --version


مسیر ۱: ساخت برنامه متنی ساده (CLI)

مثال: برنامه ساده برای مدیریت فهرست کارها (To-Do List)

# todo.py
tasks = []

while True:
print("\n1. افزودن کار")
print("2. نمایش همه")
print("3. خروج")

choice = input("انتخاب: ")

if choice == '1':
task = input("کار جدید: ")
tasks.append(task)
elif choice == '2':
print("\nکارها:")
for i, t in enumerate(tasks, 1):
print(f"{i}. {t}")
elif choice == '3':
break
else:
print("انتخاب نامعتبر!")

اجرا:

python3 todo.py


مسیر ۲: ساخت برنامه گرافیکی (GUI)

ابزار پیشنهادی: Tkinter (در خود پایتون هست)

مثال: برنامه ساده یادداشت‌برداری

# notepad.py
import tkinter as tk
from tkinter import messagebox

def save_note():
text = entry.get("1.0", "end")
with open("note.txt", "w") as f:
f.write(text)
messagebox.showinfo("ذخیره شد", "یادداشت ذخیره شد!")

root = tk.Tk()
root.title("دفترچه یادداشت")

entry = tk.Text(root, width=40, height=10)
entry.pack()

btn = tk.Button(root, text="ذخیره", command=save_note)
btn.pack()

root.mainloop()

اجرا:

python3 notepad.py


بسته‌بندی و قابل‌اجرا کردن برنامه

می‌خواهی فایل .py تبدیل به فایل اجرایی .AppImage، .deb یا Flatpak شود؟

در آینده می‌توانیم با ابزارهایی مثل pyinstaller, flatpak-builder, appimage-builder و حتی Snap آن را بسته‌بندی کنیم تا مثل یک برنامه واقعی در منوی سیستم دیده شود!


حالا تو بگو:

1. دوست داری برنامه‌ات گرافیکی باشد یا ترمینالی؟


2. برنامه‌ات چه کاری انجام دهد؟ یک ایده ساده بده (مثل دفتر یادداشت، ماشین‌حساب، تایمر، پخش‌کننده صوتی و…)


3. با چه زبانی راحت‌تری؟ (Python؟ C؟ Rust؟)

 

[saalek110]

سالک: زبان پایتون ، ولی زبانش زیاد مهم نیست ، یا سی و.گرافیکی باشد برنامه

درود.
تو می‌خواهی یک برنامه گرافیکی در لینوکس بسازی، با زبان پایتون (یا سی)، و مهم‌تر از همه: برنامه‌ای که کاربر با آن تعامل داشته باشد.

بسیار عالی! شروع می‌کنیم با پایتون، چون سریع‌تر راه می‌افتد و بعد اگر خواستی، نسخه C را هم با هم خواهیم ساخت.

مرحله ۱: ساخت یک برنامه گرافیکی ساده با پایتون (Tkinter)

نمونه اول: ماشین‌حساب ساده گرافیکی

# calc.py
import tkinter as tk

def press(key):
entry.insert(tk.END, key)

def clear():
entry.delete(0, tk.END)

def calculate():
try:
result = eval(entry.get())
entry.delete(0, tk.END)
entry.insert(0, str(result))
except:
entry.delete(0, tk.END)
entry.insert(0, "خطا")

root = tk.Tk()
root.title("ماشین حساب شوالیه")

entry = tk.Entry(root, width=25, font=('Arial', 18))
entry.grid(row=0, column=0, columnspan=4)

buttons = [
'7','8','9','/',
'4','5','6','*',
'1','2','3','-',
'0','.','=','+'
]

row = 1
col = 0
for b in buttons:
action = lambda x=b: press(x) if x != '=' else calculate()
tk.Button(root, text=b, width=5, height=2, font=('Arial', 16), command=action).grid(row=row, column=col)
col += 1
if col > 3:
col = 0
row += 1

tk.Button(root, text='پاک', width=22, command=clear).grid(row=row, column=0, columnspan=4)

root.mainloop()


اجرا:

python3 calc.py

پیش‌نیاز: پایتون باید نصب باشد و معمولاً tkinter هم همراه آن است. اگر نبود، نصب کن:

sudo apt install python3-tk


مرحله بعد؟

تو بگو:

آیا برنامه‌ای خاص در ذهن داری؟ مثلاً دفترچه یادداشت؟ لیست کار؟ تایمر؟ یادآور؟ برنامه ورزشی؟

دوست داری این برنامه به شکل نصب‌شونده در لینوکس دربیاید؟ (مثلاً مثل نرم‌افزارهای Flatpak یا AppImage؟)

 

[saalek110]

سالک: خود tkinter چه شکلی است؟ پنجره دارد یا ترمینالی است؟

سؤال بسیار خوبی پرسیدی،
اجازه بده کامل، شفاف و بی‌ابهام برایت توضیح بدهم:


tkinter چیست؟

tkinter یک ابزار گرافیکی است برای ساختن برنامه‌هایی با پنجره، دکمه، فرم، عکس و هر چیز تصویری.

یعنی با استفاده از آن، تو می‌توانی:

برنامه‌هایی مثل ماشین‌حساب، یادداشت‌بردار، فرم ثبت‌نام و...

با پنجره‌ای واقعی، دکمه، کادر متنی و حتی منو و عکس بسازی.


آیا خودش پنجره دارد؟

نه، tkinter خودش یک برنامه نیست.

بلکه کتابخانه‌ای داخل پایتون است که وقتی برنامه می‌نویسی و اجرا می‌کنی، پنجره گرافیکی ایجاد می‌کند.


وقتی از tkinter استفاده می‌کنی:

مثلاً با این کد ساده:

import tkinter as tk

root = tk.Tk()
root.title("پنجره من")
root.geometry("300x200")
root.mainloop()

وقتی اجراش کنی با:

python3 name.py

در ترمینال فقط چیزی چاپ نمی‌شود
اما یک پنجره گرافیکی واقعی باز می‌شود که مثل برنامه‌های ویندوز یا لینوکس ظاهر دارد.


جمع‌بندی :

ویژگیپاسخ

tkinter یک کتابخانه است؟ بله
خروجی‌اش پنجره است؟ بله، پنجره گرافیکی واقعی
خودش برنامه جداست؟ نه
اجرا از ترمینال است؟ اجرا می‌شود، اما پنجره باز می‌کند، نه ترمینال ساده