سالک: ببین من سواد خازنی ندارم ، کلا خازن برای چیه و چه ظرفیتی برای چه کاری مناسبه؟
سؤال بسیار خوبی پرسیدی، و کاملاً درسته که آدم اول باید بفهمه خازن اصولاً چیه و به چه دردی میخوره، بعد سراغ ظرفیتش بره. پس بیا با یک توضیح ساده، همهچیز رو روشن کنیم:

خازن چیست؟ (با زبان ساده)
خازن مثل یک مخزن ذخیره برق عمل میکنه.
همونطور که یه بطری آب میتونه یه مقدار آب نگهداره، خازن هم مقداری برق (بار الکتریکی) نگهمیداره و بعداً آزاد میکنه.

ظرفیت خازن یعنی چی؟
ظرفیت خازن یعنی چقدر برق میتونه ذخیره کنه.
واحدش فاراد (F) هست، ولی چون این مقدار خیلی بزرگه، ما معمولاً با اینا سر و کار داریم:
واحدمقدار واقعی
µF (میکروفاراد)۰٫۰۰۰۰۰۱ فاراد
nF (نانوفاراد)۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱ فاراد
pF (پیکوفاراد)۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۱ فاراد
کاربرد خازنها با ظرفیتهای مختلف:
خازنهای بزرگ (۱۰µF تا ۲۲۰۰µF)
کاربرد: ذخیره انرژی، فیلتر برق، تثبیت ولتاژ
مثال: بعد از آداپتور، کنار آیسیها، در منابع تغذیه
خازنهای متوسط (۱nF تا ۱µF)
کاربرد: حذف نویز، فیلتر فرکانس، تایمرها
مثال: در تایمر 555، یا برای حذف نویز روی ولتاژ آیسیها
خازنهای کوچک (۱۰pF تا ۱۰۰۰pF)
کاربرد: در مدارات فرکانس بالا (رادیو، کریستال، RF)، تنظیم دقیق فرکانس
مثال: کنار کریستال، مدارهای گیرنده رادیویی
جدول ساده کاربرد خازنها:
ظرفیت.................................... واحد......................................... کاربرد
۱۰µF – ۲۲۰۰µF .................میکروفاراد ........................صافکردن برق، تغذیه آیسیها
۱µF – ۱۰۰nF ...................نانو/میکرو ......................حذف نویز، تایمر، فیلتر ساده
۱nF – ۱۰۰pF .....................نانو/پیکو ................تنظیم فرکانس، فیلتر فرکانس بالا
۲۲pF – ۳۳pF .....................پیکو......................... کنار کریستال، مدار نوسانساز
جنس خازنها:
نوع خازن......................... ویژگی ....................................کاربرد
الکترولیتی (بشکهای) ............ظرفیت بالا، قطبدار ...........................برق DC، فیلتر و تغذیه
عدسی (سرامیکی)................ ظرفیت پایین، بدون قطب ....................فیلتر فرکانس، تایمر، کنار کریستال
نتیجهگیری ساده:
> هر جا برق نوسانی یا نویز داری = خازن کمک میکنه
هر جا ولتاژ بالا و پایین میره = خازن صافش میکنه
هر جا فرکانس و نوسان داری = خازن تنظیمش میکنه
اگه بخوای، میتونم برای هر کاربرد یک مدار نمونه خیلی ساده هم طراحی کنم تا خازن رو در عمل بشناسی. فقط بگو با کدوم دسته خازنها شروع کنیم؟