من وقتي مشغول نوشتن قسمت نصب بودم ، متوجه شدم كه بايستي كانال ارتباطي ديگري با خواننده داشته باشم. زيرا نبايستي من و شما(خواننده) هميشه در عذاب باشيم كه الان درسته نظر بدم يا نه.
فوائد:
هر وقت حرفي من يا شما داريم بي محابا مي زنيم.
خواننده احتمالي فردا در ميان بحث ها رشته مطلب را گم نمي كند.
من اشكالاتي دارم در ويژوال بيسيك كه بايستي از اهل آن مثل مدير محترم تالار بپرسم تا بعد بتوانم در تاپيك اصلي بنويسم.
ممكن است افراد مطلعي فردا بيايند كه بخواهند ياري كنند. تاپيك ارتباط با دوستان محل روي هم نهادن قول ها خواهد شد.
من فرض مي كنم كه خواننده نه ((بيسيك)) بلد است نه با ((ويژوال بيسيك)) آشناست.
اين موضوع باعث ايجاد كسالت در خوانندگاني است كه جلوترند.
البته من به شكل پايين رونده از توضيحات كم مي كنم ولي براي افراد مبتدي اين توضيحات را هيچ وقت به صفر نمي رسانم.
شما اگر ديديد سطح پايين است يا فقط به شكل روزنامه اي بخوانيد يا برويد و برگرديد تا به حدي برسد كه مناسب شما باشد.
اولين كادري كه موقع باز كردن ((ويژوال بيسيك)) مي بينيد كادر زير است.
شرح عكس:
شماره 1 : شما مي توانيد يك پروژه جديد باز كنيد. يا به لبه دوم برويد و پروژه هاي موجود را ببينيد و انتخاب كنيد يا به لبه سوم برويد و روي پروژه هاي اخير كار كنيد. (دوستان اگر اشتباه گفتم بگيد تا درست كنم)
شماره 2: نوع پروژه اي كه فعلا روي آن كار مي كنيم از نوع استاندارد است و هميشه اين را انتخاب مي كنيم. بعدا كه ماهر شديم مي توانيم از انواع ديگر هم بسازيم.
شماره 3: اگر اين را تيك بزنيد ديگر اين كادر را نخواهيد ديد. ولي من دوست دارم هميشه ببينمش.
شماره 4 : مي توانيد ((كنسل)) رابزنيد تا پروژه اي باز نشود و در محيط برنامه انتخاب كنيد كه مي خواهيد چه كار كنيد.
نگاهي به محيط كار:
البته محیط برنامه به اندازه دسکتاپ بود. من برای اینکه داخل فروم جا بشود محیط برنامه را کوچک کردم.
IDE
اين سه حرف انگليسي مخفف محيط كار است.
شرح:
شماره 1: جعبه ابزار . بعدا موقع استفاده تك - تك آنها را مي شناسيم . مثلا از جعبه ابزار يك دكمه برمي داريم و روي فرم خود مي گذاريم ، بعد كارهاي دكمه را تعريف مي كنيم(يعني كد مي نويسيم). بعدا كامل شرح مي دهيم.
شماره 2: پنجره فرم. اين فرم را شما رويش كار مي كنيد و وقتي دكمه اجرا را زديد، به شكل يك پنجره ويندوزي قابل رويت است و كاربر(استفاده كننده از برنامه) مي تواند با آن ارتباط برقرار كند.
شماره 3: پنجره پروژه. اجزاي پروژه را نشان مي دهد. در شكل مي بينيد كه فرم 1 اسمش آنجا هست و از آنجا هم قابل كليك و دسترسي است.
شماره 4: پنجره پراپرتي. يا صفات و مشخصات. چيزهايي كه الان درونش مي بينيد ، صفات فرم 1 است. مثل رنگ فرم . اندازه فرم. و فاصله از بالا و چپ و خيلي چيزاي ديگه.
الان فرم ، تنها شي است ولي وقتي اجزاي ديگري اضافه كنيد(مثل دكمه و جعبه متن و غيره) مي توانيد مشخصات همه را با اين پنجره رديابي و تغيير دهيد. بالاي آن (همان جا كه با فلش نشان داده شده) محل انتخاب اشياي ديگر است. اگر اشياي ديگر موجود بود مي توانستيم از همين جا آنها را انتخاب كنيم.
شماره 5: با گرفتن فرم و تنظيم آن روي صفحه مونيتور فرضي نشان داده شده، مي توانيد محل قرار گيري فرم در موقع اجرا را تنظيم كنيد.
-------------------
اصلا نيازي نيست فعلا راجع به كاركرد اين قسمتها نگران باشيد. من اصلا نمي خواستم اين تصوير را مطرح كنم . ولي چون همه آموزشها اين طوري شروع مي كنند، شده بود باري براي من. فقط اسمها را اگر بدانيد بد نيست. چون من بعدا بايد پنجره ها را با اسم هايشان نام ببرم. مثلا بگم از پنجره پراپرتي ، ((فلان صفت فلان شي)) را تغيير بدهيد.
RUN
اجراي برنامه
يك پروژه از نوع ((استاندارد اگزه)) باز كنيد. براي اين كار ، فقط كافيه كادر ورود را
OK
كنيد. همان كادري كه در ((پست(مطلب) ورود)) گفتيم. دو پست بالاتر.
حالا شما يك برنامه داريد كه قابل اجراست و مي خواهيم آنرا اجراكنيم. اين كار بهانه اي است تا بقيه اجزاي محيط كاري را بگوييم و كمي تمرين كنيم.
دكمه
PLAY
را بزنيد. (يا از دكمه ((اف 5)) استفاده كنيد براي راحتي)
برنامه اجرا مي شود و يك پنجره خالي بر صفحه خواهيم داشت.
بايد بتوانيد تشخيص دهيد كه در محيط طراحي هستيد يا محيط اجرا.
يكي از كمك كننده ها اين است كه دكمه هاي اجرا و توقف را نگاه كنيد.
يا به عنوان (تايتل بالاي صفحه ) نگاه كنيد. يا هر روشي كه خودتون بلديد و ترجيح مي دهيد.
همچنین
در حالت اجرا خيلي از قسمتهاي محيط كاري ، كم رنگ(يعني غير قابل دسترس) مي شود.
-------------
خروج از حالت اجرا:
يكي اينكه دكمه استاپ را بزنيد كه كنار همان دكمه اجرا بود كه زديد.
دوم اينكه فرم را با زدن ضربدر گوشه آن ببنديد تا خود به خود به حالت طراحي برگرديد.
سوم هم جوراي ديگه كه خودتان ترجيح مي دهيد.
من یک پروژه باز می کنم. می خواهم آن را در هارد ذخیره کنم. دكمه سيو(ذخيره) را می زنم. عکس زیر:
چون قبلا save نشده کادری باز می شود.عکس زیر:
.
محیط اولیه ای که باز می شود داخل محل نصب ویژوال بیسیک است و نام اولیه Form1 است.
پیشنهاد می کنم در قسمتی از هارد پوشه ای به نام ((پروژه های وی بی)) بسازید و داخل این پوشه پوشه هایی که هر پوشه نگهدارنده فایلهای یک پروژه است.
می توانید هر نامی به فرم بدهید. من نام saalek_form می دهم.
بعد كادري مي آيد كه ((پروژه)) را ذخيره مي كند.
((vbp)) احتمالا ميشه ويژوال بيسيك پروجكت . حالا مهم نيست معني اش.
من پوشه ای در قسمتی از هارد ساختم برای پروژه های وی بی و داخلش پوشه ای به نام project1 برای این پروژه که در شکل بالا می بینید بعد ذخیره فرم حالا فایل پروژه هم به طور اتوماتیک می خواهد در همین پوشه ذخیره شود. و باز می بینید نام پایه پروژه Project1 است که من عوض می کنم و با نام saalek_project ذخیره می کنم.
در پوشه خود حالا من دو فايل دارم به شكل زير:
كه يكي فرم است و ديگري پروژه.
===============================
حالا مي خواهيم برنامه اجرايي را بسازيم. يعني اينكه بدون نياز به باز كردن محيط ويژوال بيسك ، فايل ما اجرا شود. چون روي فايل فرم و فايل پروژه اگر كليك كنيد به طور اتوماتيك برنامه ويژوال بيسيك باز ميشه.
براي اين كار از منوي فايل ، گزينه make saalek_project.exe را انتخاب و کلیک می کنیم. می بینید که نام فایل اجرایی می خواهد هم نام پروژه باشد ولی من نامش را عوض می کنم به اسم saalek_exe .
در شكل بالا مي بينيد كه
save project
save project as
هم داريم كه يك راه ديگر براي ذخيره پروژه است.
حالا من در پوشه خود 3 فايل دارم.
فايل saalek_exe وقتي كه كليك بشه(اجرا بشه) ، ديگه ويژوال بيسيك را باز نمي كنه ، يعني بهش نياز نداره. چون همان طور كه از اسمش پيداست ، ((اگزه)) است.
---------------
فقط يك اشكال باقي مي مونه، و آن اين است كه اگر اين فايل را براي كسي بفرستيد،(با نامه يا فلاپي) ، آن شخص قادر به اجراي فايل شما نيست. چون تنظيماتي بايد انجام بشه تا اين فايل كاملا مستقل بشه.
از آقا نويد خواهش مندم اين قضيه را براي ما حل كنند تا بتونيم به ادامه بحث بپردازيم.
===========
براي اطلاعات بيشتر...اگه ميخواهيد برنامه اتان روي كامپيوتر ديگر اجرا بشه... اين تاپيك را بخوانيد:
دو روش براي اين كار وجود داره.
روش اول اينكه بر روي شي مورد نظر 2 ((دابل كليك)) كنيم.
مثلا وقتي روي دكمه دو بار كليك كنيم ،
باعث ميشه كه يك دكمه ، ((در مركز فرم )) قرار بگيره.
بهتره اسم درستشو بگيم
CommandButton
ماوس را روي تك - تك ابزار هاي جعبه ابزار ببريد تا اسمشونو ياد بگيريد. ولي فعلا لازم نيست.
روش دوم اينه كه اول يك كليك روي ابزار مورد نظر مي كنيم تا انتخاب بشه، بعد روي فرم آن را با كشيدن ماوس ترسيم مي كنيم.
نام آن ((تكست باكس)) است. مثل دكمه(كامند باتم) روي صفحه آورده مي شود.
كادر متن يا جعبه متن ، تلاش در جهت ترجمه بوده. ولي خود كلمه معني اش دقيق تر است.
در شكل آن را نشان داده ايم
فعلا بقيه ابزار ها را رها مي كنيم.
چون مي خواهيم به ابعاد مهم تري از محيط برنامه توجه كنيم. براي اين كار ما
يك كامند باتم(دكمه) و
يك تكست باكس
بر روي فرم اضافه مي كنيم. با خود فرم مي شود ((3 شي)) . حال با اين سه شي مي خواهيم كمي روي صفات اشيا بحث كنيم و كمي كد نويسي تمرين كنيم.
مشخصات اشياء
يك ((دكمه)) و يك ((تكست باكس)) روي صفحه بياوريد. و ((فرم)) هم كه قبلا بود.
روي هر يك از اينها كه كليك بكنيد ، در پنجره پراپرتي ، مشخصات آن شي را نشان مي دهد.
يك راه ديگر هم براي ديدن مشخصات يك شي اين است كه خودمان در پنجره پراپرتي آن را انتخاب كنيم.
نام شيء
در پنجره پراپرتي(صفات) با كلمه
name
-------------
در پنجره پراپرتي دو لبه مشاهده مي شود. و صفات به دو روش زير هم آورده شده اند. اولي مرتب شده بر حسب حروف الفبا و دومي به شكل طبقه بندي خاص.
ولي مي بينيد كه در حالت طبقه بندي الفبايي ، نام اول آورده شده. در صورتي كه حرف ((ان)) نبايستي قبل حرف ((آ)) باشد. اين به خاطر در دسترس بودن و اهميت آن است.
اهميت نام چيست؟ اهميت نام اين است كه مثل دنياي واقعي ، هر شيء را با نامش صدا مي كنند.
شما اسمها را هر چه دوست داريد مي توانيد بگذاريد. (البته علايم خاصي ممنوع است ولي اگر با يك حرف شروع كنيد و با عدد ادامه بدهيد ، مشكلي ندارد.)
ولي توصيه شده كه اسمها با معني باشد. در مثال ما كه 3 شيء بيشتر نداريم ، نيازي به اين كار نيست ولي وقتي مثلا دكمه هاي زيادي داريم بايد اسم دكمه نشاندهنده كار آن باشد.
فعلا من دكمه را با ((سي 1)) نشان مي دهم(ابتداي نام كامند باتم). و تكست باكس را با ((تي 1)) . زيرا نمي خواهم موقع كدنويسي براي نوشتن اسم شيء ، زياد تايپ كنم. در كد نويسي براي تغيير صفات شيء ، اول اسم شي مياد ، بعدش آن صفت مورد تغيير . مثلا فاصله از چپ دكمه سي 1 ، يا متن داخل تكست باكس تي 1
اين طوري
c1.left
t1.text
يك دكمه و يك تكست باكس بر روي فرم قرار دهيد.
روي دكمه ((دابل كليك)) كنيد. پنجره اي به شكل زير باز مي شود.
البته من نام دكمه را قبلش به ((سي 1)) تغيير دادم. اسم دكمه شما جايگزين آن بايد بشه.
حالا در ميان 2 خط آن ، برنامه اي مي نويسيم.
کد:
Private Sub c1_Click()
t1.Text = "hello"
End Sub
شما به جاي ((t1 )) ، نام تكست باكس خود را قرار دهيد.
حالا برنامه را اجرا كنيد. يعني دكمه اجرا را بزنيد. در حالت اجرا وقتي دكمه كليك بشه، در كادر تكست باكس مي نويسه
hello
-----------------
برنامه خيلي ساده اي بود. ولي ناراحت نباشيد ، كم كم قسمتهاي جالب تري به آن ميافزاييم.
caption
براي تغيير آن هم وارد پنجره پراپرتي شويد. البته مواظب باشيد كه كپشن فرم را به جاي آن تغيير ندهيد. يعني هميشه حواستان باشد كه صفات كدام شي در پنجره نمايش داده شده. اول شي را به درستي انتخاب كنيد ، بعد صفات را تغيير دهيد.
در برنامه اي كه بالا نوشتيم ، دكمه به ((رويداد كليك)) پاسخ مي داد.
ليستي از رويداد هاي ديگر را مي تونيد با ((دابل كليك)) كردن دكمه و استفاده از دكمه بالا و سمت راست كادر باز شده ببينيد.
در آشپزي اول ((مواد لازم)) را از بازار خريد مي كنيم. مركز خريد ما جعبه ابزار است.
بعد مواد خريده شده را آماده مي كنيم. مثلا سبزي را مي شوييم و خرد مي كنيم. ((مرحله آماده سازي)) در پنجره پراپرتي انجام ميشه. اونا را براي استفاده تنظيم مي كنيم.
مرحله آخر ، ((مخلوط كردن و پخت)) است. ما اشياء(ابزارها) را با كد نويسي به هم مربوط مي كنيم
اول مواد لازم:
دو دكمه و يك تكست باكس
دوم تغييرات بر آنها(آماده سازي)
[ltr]
names of buttons:
c1 & c2
captions of button
hello & bye
name of textbox
t1
[/ltr]
سوم مخلوط كردن
[ltr]
Private Sub c1_Click()
t1.Text = "hello"
End Sub
-------------
Private Sub c2_Click()
t1.Text = "bye"
End Sub
-------------
[/ltr]
نتيجه اجرا:
اما چيزي كه مي خواستم از ذكر برنامه بگم ، يكي از كارايي هاي پنجره كد است. گوشه پايين - سمت چپ كادر ، ((دو دكمه)) است كه وقتي هر كدام را در حالت انتخاب قرار بدهيم ، آنچه به نمايش درميايد ، فرق مي كند.
در شكل زير من دكمه اول(سلام) را اول دابل كليك كرده ام. و بعد از كليد ديگر استفاده كردم. مي بينيد كه ((كل كدها)) نمايش داده شده.
