احتمالاً تا کنون نام ICANN به گوش‌تان خورده است. این مؤسسه مسؤولیت هماهنگی سیستم شناسه های اینترنتی به‌خصوص آدرس‌های پروتکل IP (پروتکل اینترنت) و تخصیص بلوک‌های آدرس به ثبت‌کننده‌های محلی اینترنت در سراسر جهان و مدیریت فضای نامهای دامنه‌ی سطح بالای اینترنت را بر عهده دارد. ICANN به عنوان یک مؤسسه‌ی غیرانتفاعی خصوصی در سال ۱۹۹۸ با هدف مدیریت برخی از امور مربوط به اینترنت که تا پیش از این تاریخ مستقیماً از طرف دولت آمریکا و توسط سازمان‌های دیگری نظیر IANA انجام می‌شد تأسیس شده و دفتر مرکزی آن در شهر لوس‌آنجلس در ایالت کالیفرنیای آمریکا قرار دارد.چنان که گفتیم ICANN مسؤول هماهنگی برای یکتا بودن سیستم شناسه‌های اینترنتی و تضمین عمل‌کرد باثبات و امن آن است.
ICANN وظیفه‌ی هماهنگی فضای آدرس پروتکل اینترنت (IPv4 و IPv6) و تخصیص بلوک‌های آدرس به ثبت‌کننده‌های منطقه‌ای اینترنت از جهت ثبت شناسه‌های IP و مدیریت فضای نامهای دامنه‌ی سطح بالا (روت زون DNS) و کارکرد نیم‌سرورهای ریشه (Root Nameservers) را بر عهده دارد. عمده‌ی این کار شامل توسعه‌ی سیاست‌های DNS برای بین‌المللی‌سازی سیستم DNS و معرفی دامنه‌های عمومی سطح بالای (gTLD) جدید در صورت احساس ضرورت است.اصول کلی خط‌مشی ICANN چنان‌که خود این نهاد توصیف می‌کند عبارت است از کمک به حفظ کارکرد باثبات اینترنت، گسترش رقابت، نمایندگی جامعه‌ی جهانی اینترنت، و توسعه‌ی سیاست‌های متناسب با استفاده از سازوکارهای تصمیم‌گیری پایین به بالا و مبتنی بر اجماع جهانی.
تاریخچه
پیش از تأسیس ICANN دولت ایالات متحده کنترل سیستم نام دامنه‌های اینترنتی را در دست داشت. فرمان اولیه‌ی تأسیس ICANN توسط دولت آمریکا در دوره‌ی ریاست جمهوری کلینتون و بوش پسر صادر شد. در ژانویه‌ی ۱۹۹۸ «اداره‌ی ملی اطلاعات و مخابرات» آمریکا (NTIA)، که بخشی از وزارت بازرگانی این کشور است، پیش‌نهاد بهبود مدیریت فنی نام‌ها و آدرس‌های اینترنتی را برای دریافت نظرات منتشر کرد.این پیش‌نهاد دربرگیرنده‌ی اقداماتی بود برای خصوصی‌سازی اداره‌ی نام‌ها و آدرس‌های اینترنتی به نحوی که امکان توسعه‌ی رقابت و تسهیل مشارکت جهانی را فراهم سازد. از جمله در این متن پیش‌نهاد شده بود برای امور مربوط به مدیریت DNS اقدام به ایجاد یک شرکت خصوصی غیرانتفاعی شود. این پیش‌نهاد منجر به تشکیل ICANN گردید. طی موافقت‌نامه‌ای با وزارت بازرگانی آمریکا وظیفه‌ی IANA ( مرجع تخصیص شماره‌های اینترنت) به عهده‌ی ICANN گذاشته شد.
ICANN در ۳۰ سپتامبر ۱۹۹۸ در ایالت کالیفرنیا تأسیس گردید. دلیل انتخاب این ایالت حضور «جان پاستل» (Jon Postel)، بنیان‌گذار و اولین مدیر ارشد فناوری این شرکت بود. پیش از تأسیس ICANN وی به عنوان مدیر IANA مسؤولیت تخصیص آدرس‌های IP، مدیریت روت زون DNS و دیگر شماره‌ها و نمادهای مربوط به اینترنت را تحت قرارداد با وزارت دفاع آمریکا از دفتری در «مؤسسه‌ی علوم اطلاعات» (ISI) «دانشگاه کالیفرنیای جنوبی» (USC) را انجام می‌داد. پس از درگذشت پاستل فعالیت ICANN هم‌چنان از همان دفتر کار وی در USC انجام می‌شود.
بر اساس مقررات داخلی اولیه مسؤولی اصلی سیاست‌گذاری‌های ICANN باید به سه سازمان پشتیبان واگذار می‌شد: سازمان پشتیبانی آدرس، سازمان پشتیبانی نام دامنه، و سازمان پشتیبانی پروتکل؛ هر یک از این سازمان‌ها موظف می‌بود سیاست‌ها و روال‌های اصلی مدیریت شناسه‌های اینترنت در حوزه‌ی مرتبط با خود را توسعه دهد و به عنوان توصیه ارایه نماید. چنان‌که انتظار می‌رفت مراجع منطقه‌ای ثبت اینترنت و IETF (گروه کار مهندسی اینترنت یا IETF وظیفه‌ی ایجاد و ترویج استانداردهای اینترنت را بر عهده دارد) به ترتیب مسؤولیت‌های پشتیبانی از آدرس‌ها و پشتیبانی از پروتکل را پذیرفتند. ICANN در فراخوانی از طرف‌های علاقه‌مند خواست ساختارهای پیش‌نهادی خود برای سازمان پشتیبان نام دامنه‌ها را ارایه دهند و در مارس ۱۹۹۹ هیأت مدیره‌ی ICANN بر اساس پیش‌نهادهای دریافتی یک ساختار جای‌گزین برای این سازمان که گروه‌های صاحب رأی در این ساختار و حوزه‌های کاری آن را مشخص می‌کرد.
تلاش‌ها برای استقلال کامل ICANN از دولت آمریکا در پی رخ‌دادهای ۱۱ سپتامبر بارها به تأخیر افتاد. در شرایط جدید از دید دولت آمریکا امنیت فضای سایبر اهمیت فوق‌العاده‌ای داشت و ICANN واجد آمادگی کامل برای بر عهده گرفتن دایمی این مسؤولیت را نبود. در سال ۲۰۰۶ ICANN قرارداد خود با دولت آمریکا را برای ایفای وظایف IANA به مدت حداکثر ۵ سال دیگر تمدید کرد و در همین سال در نهایت یاداشت تفاهم جدیدی با وزارت بازرگانی آمریکا امضا نمود که وضعیت رابطه‌ی آن با دولت آمریکا را روشن می‌ساخت. بر اساس این تفاهم نامه وزارت بازرگانی ایالات متحده حق نظارت یک‌جانبه و نهایی بر برخی از فعالیت‌های ICANN را داشت. هم‌چنین ICANN موظف بود توصیه‌هایی را که از کمیته‌ی مشورتی دولتی (GAC) دریافت می‌نمود به بحث بگذارد و در صورت نپذیرفتن آن مجبور به توضیح دلایل خود خواهد بود. در نتیجه دولت عملاً حق وتوی سیاسی تصمیمات ICANN را که بر سیاست‌های عمومی مؤثر باشد به دست آورد. در سال ۲۰۰۸ وزارت بازرگانی آمریکا طی نامهای مجدداً تأکید نمود که هیچ تصمیمی برای منتقل کردن مدیریت فایل روت زون DNS به ICANN ندارد. هم‌چنین در این نامه به‌صراحت اعلام شده بود که IANA و VeriSign هر کدام نقش جداگانه‌ی خود را دارند. (VeriSign شرکت آمریکایی مرجع ثبت نهایی دامنه‌های .com و .net و کنترل‌کننده‌ی ۲ روت‌سرور از کل ۱۳ روت‌سرور DNS جهان است. این شرکت هم‌چنین مسؤول ایجاد فایل روت زون -Root Zone File- و تغییر آن بر اساس دستور ICANN و پس از تصویب وزارت بازرگانی ایالات متحده است. به عبارت دیگر این شرکت یکی از مهم‌ترین نقش‌ها را در کنترل زیرساخت جهانی DNS دارد.)
منبع: وبلاگ گروه مهندسی وب ثمین (ثبت دامنه و هاست)
ICANN وظیفه‌ی هماهنگی فضای آدرس پروتکل اینترنت (IPv4 و IPv6) و تخصیص بلوک‌های آدرس به ثبت‌کننده‌های منطقه‌ای اینترنت از جهت ثبت شناسه‌های IP و مدیریت فضای نامهای دامنه‌ی سطح بالا (روت زون DNS) و کارکرد نیم‌سرورهای ریشه (Root Nameservers) را بر عهده دارد. عمده‌ی این کار شامل توسعه‌ی سیاست‌های DNS برای بین‌المللی‌سازی سیستم DNS و معرفی دامنه‌های عمومی سطح بالای (gTLD) جدید در صورت احساس ضرورت است.اصول کلی خط‌مشی ICANN چنان‌که خود این نهاد توصیف می‌کند عبارت است از کمک به حفظ کارکرد باثبات اینترنت، گسترش رقابت، نمایندگی جامعه‌ی جهانی اینترنت، و توسعه‌ی سیاست‌های متناسب با استفاده از سازوکارهای تصمیم‌گیری پایین به بالا و مبتنی بر اجماع جهانی.
تاریخچه
پیش از تأسیس ICANN دولت ایالات متحده کنترل سیستم نام دامنه‌های اینترنتی را در دست داشت. فرمان اولیه‌ی تأسیس ICANN توسط دولت آمریکا در دوره‌ی ریاست جمهوری کلینتون و بوش پسر صادر شد. در ژانویه‌ی ۱۹۹۸ «اداره‌ی ملی اطلاعات و مخابرات» آمریکا (NTIA)، که بخشی از وزارت بازرگانی این کشور است، پیش‌نهاد بهبود مدیریت فنی نام‌ها و آدرس‌های اینترنتی را برای دریافت نظرات منتشر کرد.این پیش‌نهاد دربرگیرنده‌ی اقداماتی بود برای خصوصی‌سازی اداره‌ی نام‌ها و آدرس‌های اینترنتی به نحوی که امکان توسعه‌ی رقابت و تسهیل مشارکت جهانی را فراهم سازد. از جمله در این متن پیش‌نهاد شده بود برای امور مربوط به مدیریت DNS اقدام به ایجاد یک شرکت خصوصی غیرانتفاعی شود. این پیش‌نهاد منجر به تشکیل ICANN گردید. طی موافقت‌نامه‌ای با وزارت بازرگانی آمریکا وظیفه‌ی IANA ( مرجع تخصیص شماره‌های اینترنت) به عهده‌ی ICANN گذاشته شد.
ICANN در ۳۰ سپتامبر ۱۹۹۸ در ایالت کالیفرنیا تأسیس گردید. دلیل انتخاب این ایالت حضور «جان پاستل» (Jon Postel)، بنیان‌گذار و اولین مدیر ارشد فناوری این شرکت بود. پیش از تأسیس ICANN وی به عنوان مدیر IANA مسؤولیت تخصیص آدرس‌های IP، مدیریت روت زون DNS و دیگر شماره‌ها و نمادهای مربوط به اینترنت را تحت قرارداد با وزارت دفاع آمریکا از دفتری در «مؤسسه‌ی علوم اطلاعات» (ISI) «دانشگاه کالیفرنیای جنوبی» (USC) را انجام می‌داد. پس از درگذشت پاستل فعالیت ICANN هم‌چنان از همان دفتر کار وی در USC انجام می‌شود.
بر اساس مقررات داخلی اولیه مسؤولی اصلی سیاست‌گذاری‌های ICANN باید به سه سازمان پشتیبان واگذار می‌شد: سازمان پشتیبانی آدرس، سازمان پشتیبانی نام دامنه، و سازمان پشتیبانی پروتکل؛ هر یک از این سازمان‌ها موظف می‌بود سیاست‌ها و روال‌های اصلی مدیریت شناسه‌های اینترنت در حوزه‌ی مرتبط با خود را توسعه دهد و به عنوان توصیه ارایه نماید. چنان‌که انتظار می‌رفت مراجع منطقه‌ای ثبت اینترنت و IETF (گروه کار مهندسی اینترنت یا IETF وظیفه‌ی ایجاد و ترویج استانداردهای اینترنت را بر عهده دارد) به ترتیب مسؤولیت‌های پشتیبانی از آدرس‌ها و پشتیبانی از پروتکل را پذیرفتند. ICANN در فراخوانی از طرف‌های علاقه‌مند خواست ساختارهای پیش‌نهادی خود برای سازمان پشتیبان نام دامنه‌ها را ارایه دهند و در مارس ۱۹۹۹ هیأت مدیره‌ی ICANN بر اساس پیش‌نهادهای دریافتی یک ساختار جای‌گزین برای این سازمان که گروه‌های صاحب رأی در این ساختار و حوزه‌های کاری آن را مشخص می‌کرد.
تلاش‌ها برای استقلال کامل ICANN از دولت آمریکا در پی رخ‌دادهای ۱۱ سپتامبر بارها به تأخیر افتاد. در شرایط جدید از دید دولت آمریکا امنیت فضای سایبر اهمیت فوق‌العاده‌ای داشت و ICANN واجد آمادگی کامل برای بر عهده گرفتن دایمی این مسؤولیت را نبود. در سال ۲۰۰۶ ICANN قرارداد خود با دولت آمریکا را برای ایفای وظایف IANA به مدت حداکثر ۵ سال دیگر تمدید کرد و در همین سال در نهایت یاداشت تفاهم جدیدی با وزارت بازرگانی آمریکا امضا نمود که وضعیت رابطه‌ی آن با دولت آمریکا را روشن می‌ساخت. بر اساس این تفاهم نامه وزارت بازرگانی ایالات متحده حق نظارت یک‌جانبه و نهایی بر برخی از فعالیت‌های ICANN را داشت. هم‌چنین ICANN موظف بود توصیه‌هایی را که از کمیته‌ی مشورتی دولتی (GAC) دریافت می‌نمود به بحث بگذارد و در صورت نپذیرفتن آن مجبور به توضیح دلایل خود خواهد بود. در نتیجه دولت عملاً حق وتوی سیاسی تصمیمات ICANN را که بر سیاست‌های عمومی مؤثر باشد به دست آورد. در سال ۲۰۰۸ وزارت بازرگانی آمریکا طی نامهای مجدداً تأکید نمود که هیچ تصمیمی برای منتقل کردن مدیریت فایل روت زون DNS به ICANN ندارد. هم‌چنین در این نامه به‌صراحت اعلام شده بود که IANA و VeriSign هر کدام نقش جداگانه‌ی خود را دارند. (VeriSign شرکت آمریکایی مرجع ثبت نهایی دامنه‌های .com و .net و کنترل‌کننده‌ی ۲ روت‌سرور از کل ۱۳ روت‌سرور DNS جهان است. این شرکت هم‌چنین مسؤول ایجاد فایل روت زون -Root Zone File- و تغییر آن بر اساس دستور ICANN و پس از تصویب وزارت بازرگانی ایالات متحده است. به عبارت دیگر این شرکت یکی از مهم‌ترین نقش‌ها را در کنترل زیرساخت جهانی DNS دارد.)
منبع: وبلاگ گروه مهندسی وب ثمین (ثبت دامنه و هاست)
آخرین ویرایش:
