آی سی 555 تراشه‌ای است که استفاده‌های گوناگونی در مدارات نوسان‌گر و تولید پالس الکترونیکی دارد.
آی سی 555 می‌تواند به‌عنوان تأخیر زمانی در یک مدار تایمر و همچنین به عنوان یک مدار نوسان‌گر یا به عنوان یکی از اجزا در مدار پالسی استفاده گردد.
در سال ۱۹۷۱ توسط هانس کامِن‌زیند در شرکت Sygnetics ساخته شد.
آی سی 555 همچنان استفاده زیادی به خاطر استفاده آسان و قیمت پایین آن دارد. امروزه شرکت‌های بسیاری آن را می‌سازند. در سال ۲۰۰۳ تخمین زده شد که یک میلیارد عدد از این تراشه تولید شده‌است.
توضیحاتی در مورد طراحی آی سی 555:
این تراشه بسته به شرکت تولیدکننده آن، ممکن است بیش از ۲۰ ترانزیستور، ۲ دیود و ۱۵ مقاومت روی یک چیپ سیلیکونی داشته باشد و معمولاً به‌صورت یک آی‌سی هشت پایه است.
انواع آن شامل :
۵۵۶ (یک بسته ۱۴ پایه ترکیب دو ۵۵۵ بر روی یک چیپ)
۵۵۸ و ۵۵۹ (هر دو ۱۶ پایه ترکیب چهار ۵۵۵ با اندکی تغییر)
NE555 نوع تجاری آن با قابلیت عملکرد بین صفر تا ۷۰ درجه سانتیگراد
SE555 برای استفاده نظامی در دمای کاری -۵۵ تا +۱۲۵ درجه سانتیگراد
این آی سی ها در بسته فلزی با قابلیت اطمینان بالا (بسته T) و بسته‌های ارزان پلاستیک اپوکسی (بسته V) ارائه می‌شوند.
به همین دلیل نام کامل آن‌ها NE555V، NE555T و SE555T است.
نام ۵۵۵ از سه مقاومت ۵kΩ که در آن استفاده شده است گرفته شده؛ اما هانس کامِن‌زیند گفته که این نام دلخواه بوده است.
انواع کم‌توان ۵۵۵ نیز در دسترس است. مانند ۷۵۵۵ و سی‌ماس TLC555. نوع ۷۵۵۵ تولید شد تا نویز کمتری نسبت به ۵۵۵ قدیمی به منبع تغذیه بدهد و تولیدکننده ادعا کرده‌است که در بیشتر استفاده‌ها نیازی به خازن دِکاپلینگ (Decoupling) نیست.
تراشه NE555 یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین آی‌سی‌ها در الکترونیک است که به‌خاطر سادگی، قیمت پایین و قابلیت‌های متنوعش شناخته شده. کاربردهای اصلی NE555 شامل موارد زیر است:
1. تولید موج مربعی (Oscillator):
NE555 می‌تواند به‌صورت نوسان‌ساز (آستابل) کار کند و موج مربعی با فرکانس قابل تنظیم تولید کند. این موج را می‌توان برای راه‌اندازی بلندگو، LED چشمک‌زن، و یا مدارهای تایمر استفاده کرد.
2. مدار تایمر (Monostable):
در حالت مونوستابل، NE555 یک پالس با مدت زمان مشخص تولید می‌کند وقتی تحریک شود. این کاربرد در زمان‌سنجی و تأخیرهای زمانی به کار می‌رود.
3. مدار مولتی‌ویبراتور بای‌استابل (Flip-Flop):
NE555 می‌تواند به عنوان کلید الکترونیکی یا سوئیچ ساده عمل کند.
4. تنظیم PWM (مدولاسیون پهنای پالس):
برای کنترل سرعت موتور، روشنایی لامپ‌ها و سایر موارد که به تغییر پهنای پالس نیاز دارند.
5. ایجاد تأخیر زمانی:
برای ایجاد تأخیر در روشن یا خاموش شدن مدارها.
مزایای NE555:
ساده و ارزان
قابلیت تنظیم دقیق فرکانس و زمان
نیاز به قطعات جانبی کم
قابلیت کار با ولتاژهای مختلف (معمولاً ۵ تا ۱۵ ولت)
www.electronic-world.ir
