بدن انسان از 2/3 آب تشکیل شده است؛ بنابراین نمیتواند بیش از 72 ساعت بدون این مایع شگفت انگیز زنده بماند. یعنی فعالیت و زنده ماندن هر قسمت از بدن ما، هر بافت، سلول و اندام بدن ما به طور قابل توجهی به آب بستگی دارد.
کمبود آب در بدن انسان پیامدهای خطرناکی را به دنبال دارد؛ در موارد شدید حتی ممکن است به مرگ ختم شود. آمارهای پزشکی نشان میدهند که کمبود آب در بدن افراد احتمال سکته مغزی را تا دو برابر افزایش میدهد. این در حالی است که حتی کم آبی خفیف نیز بر عملکرد ذهنی افراد تاثیر منفی جدی به دنبال دارد. به طوری که فرد معمولا احساس خستگی بیشتری میکند و عملکردهای مرتبط با مغز مانند حافظه، توجه، تمرکز و توان عکسالعمل به طور قابل توجهی افت پیدا میکند.
2. بوی بد دهان و خشکی دهان: هیدراته بودن بدن، تولید بزاق را زیاد میکند؛ بزاق دهان خاصیت ضد باکتریایی دارد. کمبود اب در بدن باعث تکثیر باکتریها در حفره دهان شده درنتیجه دهان بوی بدی میدهد. علاوه بر این، دهان خشکی نیز خواهید داشت.
3. هوس ناگهانی غذا: در موارد متعددی میتوانیم تشنگی خود را با گرسنگی اشتباه بگیریم. یعنی زمانی که بدنمان به آب نیاز دارد هوس غذا می کنیم. از این رو، اگر به طور ناگهانی احساس نیاز به خوردن چیزی پیدا کردید، ابتدا باید قبل از غذا خوردن ، یک لیوان آب بنوشید.
4. درد در مفاصل و عضلات: از آنجاییکه 80٪ مفاصل و غضروف بدن از آب تشکیل شده، کمبود آب در بدن باعث افزایش اصطکاک بین استخوانها در نتیجه درد مفاصل میشود. یکی از دلایل درد زانو در افراد مسن کاهش آب مفاصل و غضروفها به دلیل افزایش سن است.
5. سردرد و سرگیجه: به دلیل کاهش مقدار مایعی که مغز شما را احاطه کرده و برای محافظت در برابر ضربه های خفیف لازم است، ممکن است دچار سرگیجه و میگرن شوید. علاوه بر این، سردرد ناشی از کاهش جریان اکسیژن و خون به مغز به دلیل کم آبی بدن است. درباره درمان خانگی فشارخون بالا و سرگیجه بیشتر بدانید.
6. یبوست و مشکل گوارشی: از دست دادن مایعات منجر به سفت شدن مدفوع و یبوست میشود. آب در بدن مسئول تمیزی و لطافت دستگاه گوارش است، و با تحریک حرکات روده از یبوست جلوگیری میکند.
7. خستگی و بی حالی: بدن هیدراته باعث افزایش انرژی و هوشیاری افراد میشود و برعکس کم آبی بدن باعث بی حالی و خستگی میشود؛ زیرا کمبود آب در مغز منجر به کاهش فشار خون و تامین ناکافی اکسیژن در سراسر بدن می شود. بنابراین، ممکن است احساس بی حالی، خستگی و خواب آلودگی را تجربه کنید. کمبود آب در بدن همچنین اثرات نامطلوبی در انتقال مواد مغذی مهم به سلول ها دارد.
8. کاهش نیاز به ادرار و تغییر رنگ ادرار: بدن فردی که درست هیدراته شده باشد 4 تا 7 بار در روز نیاز به ادرار دارد.مهمترین نشانه کمبود آب در بدن، غلظت بالای ادرار است. وقتی سطح آب بدن در وضعیت متعادل قرار داشته باشد، ادرار با رنگ زرد کمرنگ و همچنین بدون بو خواهد بود. در حالی که اگر سطح آب بدن کاهش پیدا کند، ادرار به صورت زرد پر رنگ و حتی قهوهای میل پیدا میکند.
9. خشکی پوست و لب: آب خاصیت ارتجاعی پوست را حفظ میکند، بنابراین اگر بدن کم آب باشد، پوست دچار خشکی میشود و تعرق بدن نیز کم میشود. عرق نکردن مانع از بین رفتن چربیهای تجمع یافته روی پوست می شود. علاوه بر این، آب سموم را از بدن دفع میکند، پسوریازیس، آکنه و اگزما بر اثر کمبود آب بدن بروز میکنند یا تشدید میشوند. لبهای خشک و ترک خورده رایجترین علامت کمبود آب در بدن است.
10. مه مغزی یا تمرکز ضعیف: به غیر از ایجاد سردرد، کم آبی عملکرد مغز را نیز مختل میکند، بنابراین بر خلق و خو، حافظه و مهارتهای تصمیم گیری فرد تأثیر منفی میگذارد. در بیشتر موارد، زمانی که بدن دچار کمبود آب است، علائم مه مغزی شامل: مشکلات در برقراری ارتباط، تفکر و تمرکز و همچنین فراموشی میشود.
نوشیدن آب: بهترین راه برای جبران کمبود آب در بدن، مصرف آب معمولی است. سعی کنید در فاصله زمانی افطار تا سحر به میزان کافی آب بنوشید. حتی اگر احساس تشنگی نمیکنید.
مصرف میوه و سبزیجات تازه: میوهها مانند: آلو، خیار، گوجهفرنگی، هندوانه، خربزه، طالبی و سبزیجاتی مانند: کدو، اسفناج و کاهو، فلفل دلمهای، کلم بروکلی و کرفس به دریافت آب به بدن کمک میکنند.
میل کردن سوپ در وعده افطار: سوپها منبع خوبی از آب، الکترولیتها و مواد مغذی هستند که به حفظ تعادل مایعات بدن و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکنند. سوپ سبزیجات و سوپ مرغ جزو بهترین وعدهها برای جبران کم آبی بدن هستند. مصرف، آب گوشت (عصاره گوشت) مرغ آب پز و ماهی نیز توصیه میشود.
نوشیدن چای و دمنوشهای گیاهی بدون کافئین: چای بابونه، چای نعنا و چای سبز، بدون کافئین هستند و به آبرسانی بدن کمک میکنند. چای زنجبیل و چای نعنا نیز برای رفع حالت تهوع مناسب است.
مصرف آب میوههای طبیعی و بدون شکر: آب پرتقال، آب سیب و آب هندوانه، منبع خوبی از ویتامینها و مواد معدنی هستند و به آبرسانی بدن و تأمین الکترولیتها کمک میکنند.
مصرف مایعات حاوی الکترولیت: در برخی موارد، نیاز به الکترولیتهایی مانند پتاسیم و سدیم بیشتر است. آب پرتقال، موز، آب طالبی، آب هویج، آب سیب و...
منبع
کمبود آب در بدن انسان پیامدهای خطرناکی را به دنبال دارد؛ در موارد شدید حتی ممکن است به مرگ ختم شود. آمارهای پزشکی نشان میدهند که کمبود آب در بدن افراد احتمال سکته مغزی را تا دو برابر افزایش میدهد. این در حالی است که حتی کم آبی خفیف نیز بر عملکرد ذهنی افراد تاثیر منفی جدی به دنبال دارد. به طوری که فرد معمولا احساس خستگی بیشتری میکند و عملکردهای مرتبط با مغز مانند حافظه، توجه، تمرکز و توان عکسالعمل به طور قابل توجهی افت پیدا میکند.
10 علامت برجسته کم آبی بدن
1. ضربان قلب تند: کمبود آب در بدن باعث لزج شدن خون و کاهش سطح پلاسما میشود. این روند منجر به افزایش گردش خون در بدن و در نتیجه تندتر زدن قلب میشود.2. بوی بد دهان و خشکی دهان: هیدراته بودن بدن، تولید بزاق را زیاد میکند؛ بزاق دهان خاصیت ضد باکتریایی دارد. کمبود اب در بدن باعث تکثیر باکتریها در حفره دهان شده درنتیجه دهان بوی بدی میدهد. علاوه بر این، دهان خشکی نیز خواهید داشت.
3. هوس ناگهانی غذا: در موارد متعددی میتوانیم تشنگی خود را با گرسنگی اشتباه بگیریم. یعنی زمانی که بدنمان به آب نیاز دارد هوس غذا می کنیم. از این رو، اگر به طور ناگهانی احساس نیاز به خوردن چیزی پیدا کردید، ابتدا باید قبل از غذا خوردن ، یک لیوان آب بنوشید.
4. درد در مفاصل و عضلات: از آنجاییکه 80٪ مفاصل و غضروف بدن از آب تشکیل شده، کمبود آب در بدن باعث افزایش اصطکاک بین استخوانها در نتیجه درد مفاصل میشود. یکی از دلایل درد زانو در افراد مسن کاهش آب مفاصل و غضروفها به دلیل افزایش سن است.
5. سردرد و سرگیجه: به دلیل کاهش مقدار مایعی که مغز شما را احاطه کرده و برای محافظت در برابر ضربه های خفیف لازم است، ممکن است دچار سرگیجه و میگرن شوید. علاوه بر این، سردرد ناشی از کاهش جریان اکسیژن و خون به مغز به دلیل کم آبی بدن است. درباره درمان خانگی فشارخون بالا و سرگیجه بیشتر بدانید.
6. یبوست و مشکل گوارشی: از دست دادن مایعات منجر به سفت شدن مدفوع و یبوست میشود. آب در بدن مسئول تمیزی و لطافت دستگاه گوارش است، و با تحریک حرکات روده از یبوست جلوگیری میکند.
7. خستگی و بی حالی: بدن هیدراته باعث افزایش انرژی و هوشیاری افراد میشود و برعکس کم آبی بدن باعث بی حالی و خستگی میشود؛ زیرا کمبود آب در مغز منجر به کاهش فشار خون و تامین ناکافی اکسیژن در سراسر بدن می شود. بنابراین، ممکن است احساس بی حالی، خستگی و خواب آلودگی را تجربه کنید. کمبود آب در بدن همچنین اثرات نامطلوبی در انتقال مواد مغذی مهم به سلول ها دارد.
8. کاهش نیاز به ادرار و تغییر رنگ ادرار: بدن فردی که درست هیدراته شده باشد 4 تا 7 بار در روز نیاز به ادرار دارد.مهمترین نشانه کمبود آب در بدن، غلظت بالای ادرار است. وقتی سطح آب بدن در وضعیت متعادل قرار داشته باشد، ادرار با رنگ زرد کمرنگ و همچنین بدون بو خواهد بود. در حالی که اگر سطح آب بدن کاهش پیدا کند، ادرار به صورت زرد پر رنگ و حتی قهوهای میل پیدا میکند.
9. خشکی پوست و لب: آب خاصیت ارتجاعی پوست را حفظ میکند، بنابراین اگر بدن کم آب باشد، پوست دچار خشکی میشود و تعرق بدن نیز کم میشود. عرق نکردن مانع از بین رفتن چربیهای تجمع یافته روی پوست می شود. علاوه بر این، آب سموم را از بدن دفع میکند، پسوریازیس، آکنه و اگزما بر اثر کمبود آب بدن بروز میکنند یا تشدید میشوند. لبهای خشک و ترک خورده رایجترین علامت کمبود آب در بدن است.
10. مه مغزی یا تمرکز ضعیف: به غیر از ایجاد سردرد، کم آبی عملکرد مغز را نیز مختل میکند، بنابراین بر خلق و خو، حافظه و مهارتهای تصمیم گیری فرد تأثیر منفی میگذارد. در بیشتر موارد، زمانی که بدن دچار کمبود آب است، علائم مه مغزی شامل: مشکلات در برقراری ارتباط، تفکر و تمرکز و همچنین فراموشی میشود.
برای پیشگیری از کم آبی بدن چی بخوریم؟
نوشیدن آب: بهترین راه برای جبران کمبود آب در بدن، مصرف آب معمولی است. سعی کنید در فاصله زمانی افطار تا سحر به میزان کافی آب بنوشید. حتی اگر احساس تشنگی نمیکنید.
مصرف میوه و سبزیجات تازه: میوهها مانند: آلو، خیار، گوجهفرنگی، هندوانه، خربزه، طالبی و سبزیجاتی مانند: کدو، اسفناج و کاهو، فلفل دلمهای، کلم بروکلی و کرفس به دریافت آب به بدن کمک میکنند.
میل کردن سوپ در وعده افطار: سوپها منبع خوبی از آب، الکترولیتها و مواد مغذی هستند که به حفظ تعادل مایعات بدن و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکنند. سوپ سبزیجات و سوپ مرغ جزو بهترین وعدهها برای جبران کم آبی بدن هستند. مصرف، آب گوشت (عصاره گوشت) مرغ آب پز و ماهی نیز توصیه میشود.
نوشیدن چای و دمنوشهای گیاهی بدون کافئین: چای بابونه، چای نعنا و چای سبز، بدون کافئین هستند و به آبرسانی بدن کمک میکنند. چای زنجبیل و چای نعنا نیز برای رفع حالت تهوع مناسب است.
مصرف آب میوههای طبیعی و بدون شکر: آب پرتقال، آب سیب و آب هندوانه، منبع خوبی از ویتامینها و مواد معدنی هستند و به آبرسانی بدن و تأمین الکترولیتها کمک میکنند.
درصورتیکه علائم کمبود آب بدن دارید توصیه میشود آب نارگیل بنوشید. آب نارگیل منبع غنی از الکترولیتها، به خصوص پتاسیم است و به جبران کم ابی بدن کمک میکند.
مصرف مایعات حاوی الکترولیت: در برخی موارد، نیاز به الکترولیتهایی مانند پتاسیم و سدیم بیشتر است. آب پرتقال، موز، آب طالبی، آب هویج، آب سیب و...
منبع