چالش‌هاي‌ راهبردي‌ تجارت‌ الكترونيك‌ (بخش اول)

Salar

Active Member
مقدمه‌:

در طول‌ ساليان‌ اخير، فناوری‌ اطلاعات‌ تغيير و تحول‌ بي‌سابقه‌اي‌ راتجربه‌ كرده‌ است‌ و این تغییر و تحولات سبب گردیده كه فناوری اطلاعات از قابليت‌ تبديل‌ و تغيير مكانيسم‌هاي‌ پايه‌اي‌ تجارت‌ برخوردار گردد. بسی جای تعجب است که در این میانه بسياري‌ از سيستم‌هاي‌ بازرگاني‌ هنوز بر مبناي‌ اصول ‌اساسي‌ و پايه‌اي‌ كه‌ در دوران‌ قرون‌ وسطي‌ تا اواخر دوران‌ انقلاب‌ صنعتي‌ گسترش‌يافت‌، عمل‌ مي‌كنند. تغيير و تحولات‌ شتابان‌ ساليان‌ اخير، توسط‌ كامپيوترهاي‌جديدي‌ كه‌ فرآيندهاي‌ تجارت‌ را تسهيل‌ مي‌كنند، از طریق‌ سيستم‌هاي‌ نويني‌ كه ‌اطلاعات‌ مربوط‌ به‌ مشتريان‌ را در جهت‌ درك‌ و شناخت‌ بهتر از آنها در اختيارمي‌گيرند و نیز به وسیله روش‌هاي‌ نوين‌ ارتباطات‌ ميان‌ سازمان‌ها، مشتريان‌ و عرضه‌كنندگان‌، پشتيباني‌ مي‌شوند.



در سال‌هاي‌ آينده‌، شاهد ظهور سيستم‌هاي‌ پرداخت‌ الكترونيكي‌ با کارایی بالاتر، مقرون‌به‌ صرفه‌تر و با ايمنی بیشتر خواهيم‌ بود كه‌ به‌ اين‌ فناوری‌ها اضافه‌ خواهدشد. در واقع‌ كل‌ اين‌ تركيب‌ به‌ عنوان‌ نقطه‌ شروعي‌ براي‌ عصر تجارت‌ الكترونيك‌ مطلق‌ و محض‌ كه‌بي‌شك‌ اساسي‌ترين‌ تحول‌ بعد از ابداع‌ اسكناس‌ در دنياي‌ تجارت‌ بوده‌، تلقي‌خواهدشد. آنهايي‌ كه‌ كماكان‌ در انتظار علائم‌ واضح‌تري‌ از اين‌ تحولات‌ در اين‌ عصر نوين‌ هستند، به‌ احتمال‌ زياد پيش‌ از انجام‌ هراقدامي‌، محكوم‌ به‌ حاشيه‌ رفتن‌ و نظاره‌گر بودن‌ خواهند شد و اين‌ يعني‌ نابودي‌ درعرصه‌ تجارت‌!



بنگاه‌هاي‌ كوچك‌ و متوسط‌ بايد به‌ فرصت‌ اساسي و حائز اهمیتی‌ كه‌ اينترنت‌ براي‌ عرضه‌كنندگان‌ و توليدكنندگان‌ فراهم‌ كرده‌،‌ توجه‌ داشته‌باشند. اين‌ فرصت‌ عبارت‌ است‌ از دسترسي‌ مستقيم‌ به‌ مشتريان‌، يعني‌ حذف ‌واسطه‌ها و هزينه‌هاي‌ مرتبط‌ با حفظ‌ و نگهداري‌ كانال‌هاي‌ توزيع‌ فيزيكي‌ و همچنين حذف ‌نيروي‌ انساني‌ مربوطه‌، انبار و غيره‌ تا حد دستيابي‌ سريع‌تر به‌ سيستم‌ بسيار مترقي‌Just in time service و حذف‌ انبار.



از طريق‌ اينترنت‌ (در گذشته‌ تحت‌ نام‌ Electronic medium)، مرزهاي‌ تجاري‌ کنونی در حال‌ نابودی است‌ و مفاهيم‌ استراتژيك‌ براي‌ همه‌ بنگاه‌ها و اقسام‌ تجارت‌، به‌خصوص‌ براي‌ عمده‌ فروشان‌ و سازمان‌های خدمات‌ مالي‌ در حال‌ دگرگوني‌ و تعميق‌ است که در نتیجه زنجيره‌ ارزش‌ بيشتر بازارها (Value chain) تغييرات‌ اساسي‌ را متحمل خواهد شد.

سازمان‌ها و بخش‌هاي‌ بازرگاني‌ و تجاري‌ براي‌ بقا، بايد اهميت‌ هر يك‌ از اين فناوری‌ها و همچنين‌ اهمیت بخش‌هایي‌ كه‌ مي‌توانند نقش‌ خود را جهت‌ تسهيل ‌اين‌ تحولات‌ ايفاء كنند، شناسايي‌ و درك‌ كنند. بازارها و مفاهيم‌ بازاريابي‌ به‌ شكل‌ بنيادين‌ تغييركرده و اين‌ امر را سازمان‌ها و شركت‌هايي‌ رهبري‌ و هدايت ‌خواهند نمود كه‌ خود بر چالش‌ها و تحولات‌ با موفقيت‌ فايق‌ آیند. علاوه‌ بر اين‌، شاهد ظهور محصولات‌ نرم‌افزاري‌ جامع‌ و يكپارچه‌اي‌ هستيم‌ كه‌ فعالانه‌ فرآيندهاي‌تجارت‌ و بازرگاني‌ را تسهيم‌ مي‌كنند، اطلاعات‌ مربوط‌ به‌ مشتريان‌ را در اختيارمي‌گيرند و دوباره از آن استفاده‌ مي‌كنند و با کمک این اطلاعات، قادر به‌ ايجاد ارتباط‌ و انجام‌ معامله‌از طريق‌ اينترنت‌ هستند.





پيشينه‌ تاريخي‌

اروپا در قرن‌ 11 ميلادي‌ شاهد ظهور‌ سيستم‌هاي‌ بانكي‌ اعتباري‌ و ابزارهاي‌ مالي‌ مانند بروات‌ ارزي‌ (Bill of exchange) بود. اين‌ مفاهيم‌ تا به‌ امروز با همان‌ معاني ‌با ما هستند. در واقع‌ آن‌ مفاهيم‌، پيكره‌ تمام‌ فرم‌هاي‌ مدرن‌ تجارت‌ هستند. اما ورود فناوری‌ اطلاعات‌ دورنماي‌ تغييرات‌ بنيادي‌ در مدل‌هاي‌ سنتي‌ را ارتقا داده‌ است‌.



گسترش‌ اينترنت‌ و تجارت‌ الكترونيك‌ از زمان‌ ورود شبكه‌ گسترده‌ جهاني‌(World wide web: www)، امكان‌ استفاده‌ آسان‌ از كانال‌هاي‌ ارتباطي‌ را براي ‌مؤسسات‌ و شركت‌هاي‌ تجاري‌ جهت‌ ايجاد ارتباط‌ با مشتريان‌ بالفعل‌ و بالقوه‌ فراهم‌آورده‌ است‌.



ظهور اينترنت‌ به‌ عنوان‌ يك‌ كانال‌ ارتباطی‌ قوي‌ و عمومي‌ امكان‌ تجارت ‌الكترونيك‌ فراگير را به‌ نحو چشمگيري‌ گسترش‌ داده‌ است‌. با وجود تمام‌ مجادلاتي‌ كه‌ در ارتباط‌ با پرداخت‌هاي‌ الكترونيكی‌ در فعاليت‌هاي‌ بازرگاني‌ وجود دارد، اما حقيقت ‌اين‌ است‌ كه‌ اين‌ مقوله‌ در حال‌ تكميل‌ و گسترش‌ بوده‌ و قابل‌ توقف‌ نيست‌.



اينترنت‌ تنها يك‌ جنبه‌ از فناوری است‌. شركت‌ها و سازمان‌ها به‌ سيستم‌ها و فرآيندهاي‌ اطلاعاتي‌ و پشتيباني‌ نياز دارند كه‌ داده‌ها را مديريت‌ كند. فناوری ‌پيشرفته‌ اطلاعات‌ هم‌ مي‌تواند فرآيندها را پشتيباني‌ كند و هم‌ سازمان‌ها وشركت‌ها را برای در اختيار گرفتن‌ اطلاعات‌ مفيد ياري‌ دهد.

اين‌ سيستم‌ها عبارتند از:

1 – سيستم‌هاي‌ پشتيباني‌ درون‌ سازماني‌ كه‌ كارايي‌ سازمان‌ را افزايش‌ مي‌دهد.

2 - پايگاه‌ داده‌هاي‌ اطلاعات‌ و تماسي‌ مشتريان‌ كه‌ رهيافتي‌ است‌ در جهت ‌داشتن‌ اطلاعات‌ مربوط‌ به‌ مشتريان‌ و نیز تسهيل‌ و ارتقاي‌ روش‌هاي‌ بازاريابي‌.

3 - سيستم‌هاي‌ پرداخت‌ الكترونيكي‌ براي‌ كالاها و خدمات‌ - اين‌ سيستم‌ها درحال‌ گسترش‌ هستند، اگر چه‌ بخش‌ وسيعي‌ از پرداخت‌ها در ايران‌ هنوز بر روش‌هاي‌ به‌طور نسبي‌ گران‌ و سنتي‌ وصول‌ يا واريز چك‌ مبتني‌‌ست.



متأسفانه‌ هنوز به‌ طور فراگير، سوءتفاهم‌هائي‌ در مورد ارزش‌ فناوری ‌اطلاعات‌ براي‌ سازمان‌ها وجود دارد. اين‌ وضعيت‌ براي‌ بنگاه‌هاي‌ اقتصادي‌ كوچك ‌و متوسط‌ به‌ مراتب‌ بدتر است‌. هنوز بخش‌ عمده‌اي‌ از شركت‌هاي‌ كوچك‌ و متوسط ‌قصد و تمايل‌ زیادی‌ براي‌ اخذ سيستم‌هاي‌ مدرن‌ مديريت‌ اطلاعات‌ از خود نشان نمی‌دهند. مورد ديگر اين‌ است‌ كه‌ اكثر اين‌ شركت‌ها در مورد كاربرد سیستم‌های مدیریت اطلاعات نامطمئن‌ هستند. در واقع‌ منافع‌ حاصله‌ از كاربرد اين‌ سيستم‌ها براي‌ بسياري‌ از بنگاه‌ها مشخص‌ نيست‌.



دريافت‌، وصول‌ و جمع‌آوري‌ اطلاعات‌، استفاده‌، مديريت‌، ذخيره‌ و انتشار اطلاعات‌ يك‌ اصل‌ ضروري‌ و واجب‌ براي‌ موفقيت‌ يك‌ شركت‌ در دنياي‌ تجارت‌ مدرن‌ است‌. در عين‌ حال‌ بايد مقوله‌ محرمانه‌ بودن‌ و امنيت‌ اطلاعات‌ را مدنظر داشت‌. كمترين‌ كار ممكن‌ در اين‌ مقوله‌ بازشناسي‌ و توجه‌ به‌ مقولاتي‌ مانند مديريت‌كيفيت‌ جامع‌ يا TQM (Total quality management) و بازسازي‌ فرآيندهاي‌ بازرگاني‌ يا BPR (Business Process Reconstruction) مي‌باشد.



بنگاه‌هاي‌ اقتصادي‌ كه‌ به‌ سرعت‌ خود را با تحولات‌ انطباق‌ نمي‌دهند به‌ احتمال ‌زياد به‌ سبب‌ بلااستفاده‌ شدن‌ و از مد افتادن‌ استراتژي‌هاي ‌مورد استفاده‌ خویش‌ متحمل‌ ضرر و زيان ‌مي‌شوند و امتيازاتي‌ را از دست‌ مي‌دهند.



همه‌ بنگاه‌ها و سازمانها بايد در مورد مفاهيم‌ و تفاسير اين‌ فناوری‌ها در رابطه‌ بانوع‌ فعاليت‌هاي خود‌ و بازارهايي‌ كه‌ در اختيار دارند، كندوكاو كنند.


نويسنده : Derek Miers
مترجم : شاهين گلستاني (كارشناس ارشد علوم اقتصادي)
ناشر : http://www.enix.co.uk/electron.htm
 

جدیدترین ارسال ها

بالا