ارتقاي بايوس کار ترسناکي به نظر ميرسد.با اين مقاله به شما ميگويم که چنين نيست.در واقع کار بسيار ساده اي است که ميتواند به يک کامپيوتر قديمي حياتي تازه ببخشد.با ارتقاي بايوس، يا به عبارت فني فلش سازي (Flashing) ، ميتوانيد امکانات جديدي را به وجود بياوريد، مسائل موجود را برطرف کنيد و پشتيباني از فناوري هاي جديد را به دست آوريد.من دوستي دارم که به دليل قديمي بودن بايوس کامپيوترش نميتواند ويندوز XP نصب کند چون خاموش کردن کامپيوتر را غير اصولي انجام ميدهد و مثل اين است که سيستم را از برق بيرون بکشيد!
به عنوان مثال ، بايوس اوليه کامپيوترهاي سري Dell Dimension به سيستم امکان نميدادند که براي بوت شدن از CD-ROM ميزان شوند. در حالي که بسياري از برنامه هاي کاربردي و سيستم عاملها به اين امکان احتياج دارند، يا دست کم ، آنها آسانتر نصب ميشوند. براي حل اين مسئله ، شرکت Dell يک ارتقاي بايوس فراهم کرد.
همچنين بايوسهاي انتشار يافته پيش از ويندوز XP نميتوانند خصوصيت ACPI ويندوز XP را پشتيباني کنند.ACPI مخفف اين کلمه مي باشد :
(Advanced Configuration And Power Interface) که معني اين جمله (رابط برقي و پيکربندي پيشرفته ) است.ACPI مسئول به خواب بردن سيستم در زمانهاي عدم استفاده است.در پاسخ به اين مسئله،ارتقاهاي بايوس شامل پشتيباني از ACPI انتشار يافتند.
با همه اين موارد به همه پيشنهاد نميکنم که فلش سازي را انجام دهند.چون اولا همه بايوسها لازم نيست که فلش شوند، ثانيا اگر ارتقا فراهم باشد معلوم نيست که بتواند سيستم شما را بهتر کند.اول بايد بررسي همه جانبه داشته باشيد.به همين دليل ، پيش از آنکه روش ارتقاي بايوس را شرح دهيم ، به شما ميگوييم که بايوس چيست و چرا ممکن است لازم باشد که آن را ارتقا دهيم...
(یاد آوري و هشدار جدي!) : اشتباه در ارتقاي بايوس ميتواند کامپيوتر شما را از کار بيندازد.
مباني بايوس :
BIOS علامت اختصاري يا سرواژه عبارت زير است:
Basic Input/Output System و وظيفه آن به کنترل در آوردن همه سخت افزارها و نرم افزارهايي است که موقع عمليات بوت boot لازم هستند. به بيان ديگر ، بايوس مسئول روال آغازين کامپيوتر است؛ بدون آن، کامپيتر شما نميداند که کارها را چگونه انجام دهد.
بايوس يک برنامه است که در حافظه کامپيوتر شما ذخيره ميشود. اين حافظه با حافظه اصلي يا RAM تفاوت دارد و معمولا از نوع ROM يا حافظه فلش (Flash Memory) است. اگر از نوع ROM باشد ، ارتقا بسيار دشوارتر است. نظر به اين که ROM را نميتوان پاک ، اصلاح يا رونويسي کرد، مجبوريد براي ارتقا چيپ بايوس را عوض کنيد.اما اگر بايوس شما در حافظه فلش ذخيره شده باشد. ميتوانيد آن را به طور الکترونيکي ارتقا بدهيد چون حافظه فلش را ميتوان اصلاح کرد.در اين مقاله، اصطلاحات ارتقا و فلش سازي را خواهم گفت.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
قسمت دوم:
نگارش بايوس شما چيست ؟ لازم است نگارش بايوس خود را تعيين کنيد، و يک راه براي انجام دادن اين کار، نگاه کردن به صفحه نمايش کامپيوتر به هنگام عمليات بوت است.صفحه اول بايد سازنده بايوس، و همچنين رشته، نگارش و تاريخ بايوس را نشان بدهد.براي اينکه اين صفحه به سرعت عوض ميشود ميتوانيد کليد Pause Break را فشار دهيد تا اين صفحه قابل خواندن باشد.يک روش ديگر را براي پيدا کردن نگارش بايوس ذکر ميکنيم.
در ويندوز 98 ، به Start برويد و Programs ، Accessories، System Tools و System Information را انتخاب کنيد.در پنجره System Information از منوي Tools گزينه Windows Report Tool را انتخاب کنيد.در پنجره Windows Repor tool گزينه Collected Information را از منوي Option انتخاب کنيد.در اين پنجره سطر BIOS= را تحت بخش System Setting To Copy پيدا و اطلاعات آن را يادداشت کنيد.
در ويندوز ME و XP ، به Start برويد و Programs (در ويندوز XP گزينه All Programs )، Accessories ، System Tools و System Information ، تحت بخش System Summary، سطر BIOS version را در ستون Item پيدا کنيد و اطلاعات بايوس را در ستون Value يادداشت کنيد.حال که نگارش بايوس خود را دم دست داريد،به پايگاه وب سازنده برويد و بخشي به نام Download يا مشابه آن را پيدا کنيد و ببينيد آيا در در آن بخش براي بايوس شما ارتقا فراهم شده يا نه.
ارتقاي بايوس در واقع يک برنامه است که بر روي سيستم خود به اجرا در خواهيد آورد تا بايوس را اصلاح کند.اگر ارتقا را پيدا کرديد، نصب آن به سادگي دريافت برنامه از اينترنت و ذخيره آن بر روي ديسکت است. يا اگر فايل از نوع فشرده باشد،ممکن است لازم باشد که اول برنامه را نافشرده و سپس آن را در ديسکت ذخيره کنيد.
وقتي ارتقا بر روي ديسکت شما ذخيره گرديد، بايد آن را در ديسکت ران خود قرار دهيد و سيستم را از نو بوت کنيد. وقتي PC شما از نو راه اندازي ميشود، از ديسکت بوت خواهد شد و يک نشانه فرمان Dos خواهيد ديد.در آنجا برنامه ارتقاي خود را پيدا کنيد و دستورالعملهايي که براي نصب در پايگاه وب سازنده بايوس يادداشت کرده ايد دنبال کنيد. پس از آن که برنامه ارتقا نصب شد ، ديسکت را خارج کنيد و کامپيوتر را از نو بوت کنيد.
میدانید که حافظه ها دو دسته اند : RAM ( حافظه نوشتنی ، خواندنی موقت) و ROM ( حافظه فقط دایمی).
باز هم میدانید که در حافظه های ROM ، فقط یک بار اطلاعات نوشته می شود و پس از آن دیگر قادر به تغییر آن نخواهیم بود و برخلاف RAM با قطع جریان برق هم پاک نمی شود .انواعی از حافظه ROM نیز وجو دارند که اگر چه دائمی هستند و با قطع برق پاک نمی شوند ، ولی قابلیت
برنامه ریزی دوباره را هم دارند.EPROM و EEPROM از این دسته اند.
EPROM حروف اختصاری عبارت ErasableProgrammableROM است . این حافظه به نور ماوراء بنفش حساس است . پس از ساخت برنامه ریزی می شود و سپس یک پوشش محافظ ، برای جلوگیری از ورود نور ماوراء بنفش روی آن قرار می گیرید . هر زمان که این پوشش برداشته شود و تراشه حافظه در معرض نور ماوراء بنفش قرار بگیرد . محتویات آن پاک و تراشه ، آماده برنامه ریزی مجدد خواهد شد.
EEPROM نیز ، حروف اختصاری عبارت Electrically EPROM است .و همان طور که از تسمش بر می آید . قابل پاک کردن به وسیله سیگنال های الکتریکی است .
تراشه EEPROM تعدادی پایه دارد که هر گاه سیگنال الکتریکی وارد این پایه ها شود . محتویات آن قابل برنامه ریزی می شود .
هر دو این تراشه ها نسبت به RAM گران تر هستند . زمان بیشتری برای برنامه ریزی دوباره می برند . معمولا با ظرفیت کمتری ساخته می شوند و پس از چند بار برنامه ریزی مستهلک می شوند . این حافظه ها در مواردی که به داده ها پایدار . که با قطع برق پاک نشوند . نیاز داشته و از طرفی امکان برنامه ریزی مجدد نیز لازم باشد ، استفاده می شود.
Bus یا گذر گاه سیستم به خطوط ارتباطی میان اجزای داخلی رایانه گفته می شود . این خطوط ارتباطی مسیرهایی هستند سخت افزاری ، که از سیمهای ظریفی ساخته شده اند و ارتباط میان پردازنده و دیگر اجزاء مانند حافظه را برقرار می کنند . معمولا ۳ گذرگاه اصلی،در یک سیستم وجود دارد . گذرگاه داده که داده های محاسباتی را جابجا می کند . گذر گاه نشانی که برای نشانی دهی قسمتهای مختلف حافظه از سوی پردازنده بکار می رود تا داده ها در مکان مورد نظر پزدازنده نوشته یا از آن خوانده شوند و گذرگاه کنترل که برای انتقابل سیگنال های کنترلی مانند دستورهای خواندن ونوشتن و غیره از آن استفاده می شود .همچنین پردازنده از این طریق چک می کند که آیا بقیه اجزا کار خود را بدرستی انجام می دهند یا خیر . برای بهتر فهمیدن طرز کار گذرگاه فرض کنید پردازنده می خواهد داده ای را از حافظه برداشته وروی آن محاسباتی انجام دهد و نتیجه را دوباره در حافظه ثبت کند . ابتدا نشانی مکانی از حافظه که داده در آن قرار دارد را روی گذر گاه نشانی قرار می دهد و سپس از سوی گذرگاه کنترل به حافظه اطلاع می دهد که داده مورد نظر را روی گذر گاه داده قرار دهد . پردازنده داده را از گذرگاه داده بر می دارد و محاسباتش را روی آن انجتم می دهد . سپس نتیجه را روی گذر گاه داده می نویسد و نشانه ای که باید نتیجه را روی گذر گاه داده می نویسد و نشانه ای را باید نتیجه در آن نوشته شود را روی گذر گاه نشانی قرار می دهد و از سوی گذرگاه حافظه می فهماند که داده را از گذرگاه داده برداشته و در نشانی ای که روی گذر گاه نشانی مشخص شده بنوسد .
به این ترتیب پردازنده مثل مغز که از طریق اعصاب به اجزای بدن فرمان می دهد ، چه کنند ، از طریق گذرگاه ها به اجزای مختلف رایانه می گوید چه کنند.
اوايل فوريه سال 2003 يعني حدود 4ماه پيش ، خبري جالب در رسانه هاي خبري رايانه اي پخش شد: شرکت Dell که بزرگترين سازنده و توليد کننده رايانه شخصي در دنياست ، قصد دارد فلاپي درايو را از فهرست ملزومات رايانه هايش حذف کند و آن را به صورت optional و اختياري ارائه کند. اين خبر در نگاه اول عجيب به نظر مي رسد ، اما از آن جا که همگي ما با فلاپي ديسک کار کرده ايم ، با کمي تفکر دليل چنين تصميمي را در مي يابيم . مدتهاست ديگر حجم 4/1 مگابايتي فلاپي ديسک ها کارآيي خوبي براي انتقال فايلهاي حجيم کاربران ندارد. در واقع ، حجم اطلاعات و فايلهاي کاربران به قدري بالا رفته است که نه تنها يک فلاپي ديسک که يک بسته 10تايي فلاپي ديسک هم ديگر به درد کاربر نمي خورد و اگر هم به درد بخورد، حمل و نقل داده ها را بسيار مشکل مي کند.
پس همگي قبول داريم عمر فلاپي ديسک سرآمده است ، اما سوالي که يقينا ذهن خواننده را پس از خواندن اين خبر به خود مشغول مي کند، جايگزين پيشنهادي Dell به جاي فلاپي ديسک است . همه مي خواهند بدانند چه وسيله اي جايگزين فلاپي ديسک مي شود و به عنوان حافظه قابل حمل و نقل به کار گرفته مي شود. در نظر اول ، بيشتر افراد متوجه سي دي و cdwriter مي شوند و آن را کانديدا مي کنند، اما چندي است محصول ديگري نيز مطرح شده است که مشخصات مناسبي دارد و مي تواند جايگزين خوبي براي فلاپي ديسک باشد و آن چيزي نيست جز. pen drive لابد مي پرسيد pen Drive چيست؟
pen Drive يک حافظه با شکل و قيافه يک خودکار يا ماژيک و در اندازه شست دست شماست . اين حافظه که حجمي بين 16مگابايت تا 512مگابايت دارد، از طريق پورت USB به رايانه شما متصل مي شود و پس از اتصال به عنوان يک درايو جديد در محيط سيستم عامل شما قابل استفاده است . اگر از سيستم عاملهاي ويندوز xp.2000, ME لينوکس يا Mac os 9.0استفاده مي کنيد، کافي است pen Drive را به پورت USB رايانه خود متصل کنيد، تا در همان لحظه توسط رايانه شناسايي شود و شما امکان استفاده از آن را بيابيد، اما در صورتي که از ويندوز 98 SE استفاده مي کنيد، نياز به درايور pen Drive نيز خواهيد داشت . پس از شناخته شدن اين حافظه کوچک به عنوان يک درايو جديد، شما امکان خواندن ، نوشتن و پاک کردن اطلاعات را روي اين حافظه خواهيد داشت . روي pen Driveيک LED وجود دارد که همان نقش LED درايو فلاپي را دارد. يعني هنگامي که روشن و در حال چشمک زدن است ، به شما خاطرنشان مي کند pen Drive در حال تبادل داده با رايانه است . اگر در چنين زماني pen Drive را از پورت USB جدا کنيد مقداري از اطلاعات را از دست خواهيد داد. pen Drive را هم مي توان همانند فلاپي ديسک write protect کرد و سوئيچي مخصوص اين کار دارد. پس مي توانيد زماني که مي خواهيد از نوشتن روي آن و يا پاک کردن اطلاعات از روي آن جلوگيري کنيد، سوئيچ مذکور را به کار گيريد. ضمنا استفاده از اين سوئيچ براي جلوگيري از ويروسي شدن pen Drive توصيه مي شود.
از آنجا که pen Drive از حافظه نوع flash استفاده مي کند، از نظر تئوري اطلاعات ذخيره شده روي آن تا 10سال قابل دستيابي هستند. حافظه flash يا flash memory حافظه اي غير فرار است که در آن هر سلول قابل برنامه ريزي است و تعداد زيادي از سلولها که به آنها بلوک ، سکتور يا صفحه (page) گفته مي شود، قابل پاک شدن در يک لحظه هستند. حافظه هاي flash براي نگهداري اطلاعات نيازي به باتري ندارند و لذا حجم ، وزن و مصرف برق وسايل را پايين مي آورند. اطلاعات درون حافظه flash قابل تغيير هستند و مي توان ذخيره سازهاي حجيمي را از اين نوع حافظه ساخت . حافظه flash در مقايسه با هارد ديسک و فلاپي ديسک سرعت دسترسي بالاتري به اطلاعات دارد و از طرف ديگر در مقابل شوک ، مقاومت بيشتري از خود نشان مي دهد. سرعت انتقال اطلاعات در pen Drive حدود 12مگابيت در ثانيه است که سرعتي خوب براي يک وسيله ذخيره ساز به حساب مي آيد. pen Drive را مي توان همانند يک هارد ديسک معمولي روي شبکه به اشتراک گذارد ، حتي در صورتي که رايانه شما امکان بوت شدن و بالا آمدن از روي وسايل متصل شده از طريق پورت USB را داشته باشد ، شما مي توانيد pen Drive خود را فورمت و Bootable کنيد تا از اين نظر هم pen Drive از فلاپي ديسک هاي قديمي کم نياورد.
با آن که هنوز استفاده از اين نوع حافظه چندان رايج و فراگير نشده است ، اما قيمت آن در حال حاضر نيز نسبتا مناسب است . شرکت Dell درصدد است نمونه 16مگابايتي آن را که حدود 20دلار قيمت دارد، به عنوان جايگزين فلاپي ديسک روي رايانه هايش بگذارد. خوب است بدانيد انواع ديگري از اين نوع حافظه با شکل و قيافه ظاهري متفاوت نيز به بازار آمده اند که به آنها Thumb memory يا حافظه شستي و cool drive و... نيز گفته مي شود که همگي از همان نوع حافظه flashاستفاده مي کنند و لذا نام flash memory را نيز يدک مي کشند و از طرف ديگر وسيله ارتباطي تمامي آنها با رايانه همان پورت USB است . اگر تا به حال به فکر خريد يکي از اين حافظه ها براي خود افتاده ايد، بد نيست بدانيد از چندي پيش نمونه هاي مختلف آن در بازار رايانه ايران نيز با قيمتي مناسب يافت مي شوند. پس اگر از فلاپي ديسک هاي خود خسته شده ايد و cdwriter شما مرتب سي دي مي سوزاند و شما را کلافه مي کند بد نيست سري به بازار بزنيد و با خريد يک pen Drive ، انتقال اطلاعات را، آن هم در قالب خودکاري در جيب ، امتحان کنيد.
نه دوست من اينا مطالبي بود كه داشتم .......گفتم بزارم شايد به درد اين دوستمون بخوره هر چند ايشون فكر ميكنند بدون معلومات ميشه كاري رو ياد گرفت!!! و فقط ميخوان عملي ياد بگيرند !
an nemikham bedoone maloomat kari konam man doost daram hame dar kenare ham bashe tasavor konid man system ro berizam kar konam vasate kar nadoonam chejoor bayad jam konam shoma begid man che khaki to saram berizam?
من كه حرفي نزدم
قبول دارم ولي به نظرم تئوري و عملي بايد در كنار هم باشه تا پيشرفت كنيد دوست عزيز
من معذرت ميخوام از محضر شما اگه ناراحت شديد
ايشاا... موفق و مويد باشي
علي يارت
نحوه اجرای تکنیک Tug-Back در کلینیک برای اطمینان از تطابق گوتاپرکا
